Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 457

દીકાદ : સત અનુષ્ઠાનનું લક્ષણ
(૩૮૧) આદર પ્રીતિ અવિધ ને, સંપદ પ્રાપ્તિ તેમ;
જિજ્ઞાસા તજજ્ઞ સેવના, સત કૃતિ લક્ષણ એમ. ૧૨૩ અર્થ:–ક્રિયાને વિષે આદર, પ્રીતિ, અવિખ, સંપત્તિની પ્રાપ્તિ, જિજ્ઞાસા અને તજુની-તેના જ્ઞાતા પુરુષની સેવના-આ સત્ અનુષ્ઠાનનું ( ક્રિયાનું) લક્ષણ છે.
વિવેચન ઉપરમાં જે સદનુષ્ઠાન કહ્યું, તેનું લક્ષણ અહીં બતાવ્યું છેઃ (૧) ક્રિયામાં આદર, (૨) પ્રીતિ, (૩) અવિખ, (૪) સંપત્તિ પ્રાપ્તિ, (૫) જિજ્ઞાસા, (૬ ) તજજ્ઞસેવા, (૭) તેને અનુગ્રહ.
સનુષ્ઠાનનું લક્ષણ
૧. ક્રિયા આદર –ઈસ્ટ આદિ કરવામાં આદર એટલે કે યત્નાતિશય હેય; જે ઈષ્ટ વગેરે ક્રિયા કરવામાં આવે તે બહુમાનપૂર્વક, અત્યંત આદરથી, અતિશય યત્નથી કરવામાં આવે, તે સદનુષ્ઠાનનું લક્ષણ છે. ક્રિયામાં વેઠ નહિ કાઢતાં ખૂબ જાળવીને, ઉપયોગજાગૃતિપૂર્વક ક્રિયા કરવી, તે સદનુષ્ઠાન સૂચવે છે. દાખલા તરીકે ભક્તિ કાર્યમાં– સુવિધિ જિનેશ્વર પાય નમીને, શુભ કરણી એમ કીજે રે; અતિ ઘણો ઉલટ અંગ ધરીને, પ્રહ ઊઠી પૂછજે રે...સુવિધિ દ્રવ્ય ભાવ શુચિ અંગ ધરીને, હરખે દેહરે જઈએ રે; દહ તિગ પણ અહિગમ સાચવતાં, ઈકમના ધુરિ થઈએ રે.સુવિધિ” શ્રી આનંદઘનજી
૨. પ્રીતિ–તે ક્રિયા-અનુષ્ઠાન પ્રત્યે પ્રીતિ, અંતરંગ પ્રેમ, અભિળંગ-રનેહરૂપ પ્રીતિ હોવી તે સદનુષ્ઠાનનું લક્ષણ છે. કઈ પણ ક્રિયામાં અંતરની પ્રીતિ-પ્રેમ-ઉમળકે જ્યાં લગી ન હોય, ત્યાં લગી તે ક્રિયા નીરસ, ફીક્કી, ને લુખી લાગે છે, વેઠ કાઢવારૂપ થઈ પડે છે.
જ્યારે તેના પ્રત્યે અંતરને પ્રેમ-ઉલ્લાસ પ્રગટે છે, ત્યારે તે જ ક્રિયા અત્યંત સરસ, આહલાદક ને રોમાંચક નિવડે છે, ત્યારે આત્મા તેમાં તન્મય થઈ એકરસ બને છે. દાખલા તરીકે-પ્રભુભક્તિ કરવામાં આવે, તેમાં પ્રીતિની પ્રથમ આવશ્યકતા છે. પ્રભુ પ્રત્યે પર પ્રેમ પ્રવાહ પ્રગટે, અનન્ય પ્રીતિ જાગે, ત્યારે જ પ્રભુ ભક્તિની ઓર મજાહ-લીજજત અનુભવાય છે, ત્યારે જ જીવ પ્રભુભક્તિમાં તન્મય થઈ એકરસપણું–એક્તાનપણું અનુભવે છે.
“અજિત નિણંદ શું પ્રીતડી, મને ન ગમે તો બીજાને સંગ કે; માલતી ફૂલે મોહિયે, કિમ બેસે હે બાવળ તરુ ભંગ કે...અજિત

Translation AI Generated

## Dikad: A Sign of Right Conduct

**(381)** Respect, affection, non-attachment, and attainment of wealth;
Inquiry, service to the knowledgeable, and right action are its signs.

**Meaning:** Respect, affection, non-attachment, attainment of wealth, inquiry, service to the knowledgeable, and their grace - these are the signs of right conduct (action).

**Commentary:** The right conduct mentioned above, its signs are shown here: (1) Respect in action, (2) Affection, (3) Non-attachment, (4) Attainment of wealth, (5) Inquiry, (6) Service to the knowledgeable, (7) Their grace.

**Signs of Right Conduct:**

1. **Respect in Action:** Respect in performing actions like worship, etc., means utmost effort. Performing actions like worship, etc., with great respect, utmost reverence, and extreme effort is a sign of right conduct. Performing actions with care, not being careless, and with awareness of their use, indicates right conduct. For example, in devotional acts: "With reverence, bow down to the feet of the Jineshwar, perform auspicious actions. With great reverence, fold your limbs, and ask for forgiveness... With reverence, purify your body and mind, and go with joy. Even if you have to walk for miles, become dust at the feet of the One." - Shri Anandghanji

2. **Affection:** Affection, inner love, and deep attachment towards the action-conduct is a sign of right conduct. Any action where there is no inner affection, love, or enthusiasm, appears dull, lifeless, and selfish. When there is love and enthusiasm for it in the heart, the same action becomes very beautiful, joyful, and exciting. The soul becomes absorbed and one-pointed in it. For example, in performing devotion to the Lord, affection is the first requirement. When a stream of love flows towards the Lord, and unique affection arises, only then is the joy and delight of devotion to the Lord experienced. Only then does the soul become absorbed and experience oneness in devotion to the Lord. "Ajit, what is the use of affection, if it doesn't please me, then what is the use of others? The jasmine flower attracts me, why should I sit under the banyan tree?" - Ajit