Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 43

૪૨
સદ્ગુરુભક્તિ અને શ્રુતભક્તિ એ ચેાગમાગ પામવાના મુખ્ય સાધન છે. કારણ કે પૃ સિદ્ધસ્વરૂપ પ્રભુ-આરાધ્ય સદૈવ આદશ`સ્થાને હાઇ, જીવને ઇષ્ટ લક્ષ્યનું નિરંતર ભાન કરાવે છે; સદ્ગુરુ, મેાક્ષમાગ રૂપ સન્માના પરમ સાધક સાધુચરિત સત્પુરુષ સાક્ષાત્ જીવંત મૂર્ત્તિ પ્રત્યક્ષ જીવતા જાગતા જોગી હેાઇ, જીવને પરમ અવલ બનરૂપ થઈ પડી પ્રેરણાખલ આપે છે; અને તથારૂપ સદ્ગુરુના વિરહે અથવા તેમની આજ્ઞાએ સતુશાસ્ત્ર પણ પરમ આલેખનરૂપ બની આત્માથી અધિકારી સુપાત્ર જીવને પરમ ઉપકારી થાય છે. જીત્રની નિČલ ચિત્તભૂમિમાં રાપાયેલા આ ચેાગમીજ સવેગ-વૈરાગ્યજલથી અભિસિ`ચિત થઇ, અનુક્રમે વિકાસ પામી અનુપમ મેાક્ષલ આપે છે. નહિ તે ‘મૂત્યું નાસ્તિ તો રાલા' મૂળ ન હોય તે શાખા કયાંથી હાય ? ખીજ વિના ઝાડ કેમ થાય ? કારણ કે કેઈ પણ મકાન પાયા વિના ચડ્ડાય નહિ', પ્રથમ ભૂમિકા અધાયા વિના ઉપક્ષી ભૂમિકા બંધાય નહિ', આ નિયમ છે. તેમ ચેાગરૂપ મહાપ્રાસાદનું ચણતર પણ તેને આ મિત્રાદષ્ટિરૂપ પાયે યેાગખીજથી પૂરાયા વિના થાય નહિ, તેની આ ‘અભય અદ્વેષ અખેદ’વાળી ‘સેવન કાણુ પહેલી ભૂમિકા' વિના ઉપલી ભૂમિકા બધાય નહિ. જો આ યાગરૂપ ભવ્ય પ્રાસાદ બાંધવા હાય, તે સકલ જગત્ પ્રત્યે જ્યાં અનુપમ મૈત્રી વત્તે' છે એવી મિત્રાદષ્ટિરૂપ તેને મજબૂત પાયે નાંખવા જોઇએ, અને તેમાં આ સદ્ભક્તિમય યેાગબીજનું પૂરણુ કરી વાલેપ દૃઢ પીડિકાબ`ધ ખાંધવે જોઇએ; તે જ પછી તેનુ સાનુખ'ધ ચણતર થયા કરે, તે જ તેની ઉપલી ભૂમિકાઓનું સર્જન થાય. નહિં તે આકાશમાં અદ્ધર નિરાધાર-નિરવલંબ મકાન કેમ ઊભું' થાય ? માટે અહે ! ભવ્યજને ! મેક્ષના કામી એવા મુમુક્ષુએ ! તમે પ્રથમ આ યેગપ્રાસાદની ભક્તિરૂપ દૃઢ ભૂમિકા આંધા, કે જેથી કરીને અનુબંધથી તે ચેગરૂપ મહા દિવ્ય પ્રાસાદનુ સાંગે પાંગ નિર્માણુ સ ́પૂર્ણ કરી, તેના પર મુક્તિરૂપ કલશ ચઢાવી, વસ્તુસ્વરૂપની સિદ્ધિરૂપ ‘વાસ્તુ’ કરાવી, તે અનુપમ પ્રાસાદમાં નિરંતર નિવાસ કરવાનું પરમ સૌભાગ્ય તમે પ્રાપ્ત કરા!-એમ જાણે આ યાત્રબીજનું ઉદ્ધેધન કરતા આ શાસ્ત્રકત્તાઁ મહર્ષિના દિગ્ ધ્વનિ મુમુક્ષુએને સપ્રેમ આહ્વાન કરી રહ્યો છે !
આમ ભક્તિયેાગ એ સર્વ ચૈાગમાં શ્રેષ્ઠ અને પ્રથમ છે. ભક્તિયોગ, કમ યાગ અને જ્ઞાનયેાગ એ ત્રણે વાસ્તવિક રીતે વિરુદ્ધ કે વિભિન્ન નથી, પણ એક જ ચેગના ત્રણુ પાસા (Facets) છે, અને પરસ્પર ગાઢ સંબદ્ધ હાઈ એક બીજાના પૂરક અને સમક છે; કારણ કે તાત્ત્વિક સમજણપૂર્વક પરતત્ત્વની ભક્તિ તે ભક્તિયેગ, પરતત્ત્વની ભક્તિપૂર્વક તાત્ત્વિક સમજણુધી મેાક્ષસાધક ધર્મક્રિયા-નિજ સ્વરૂપની સાધક એવી આત્મપરિણતિમય અઘ્યાત્મ ક્રિયા તે કયેાગ, અને પરતને પરમતિધાન જેમ ભક્તિથી હૃશ્યમાં ધારણ કરી તથારૂપ અધ્યાત્મક્રિયા ચુક્તપણે જ્ઞાનની-અનુભવયેાગની અનન્ય ઉપાસના તે જ્ઞાનયુગ. જ્ઞાન અર્થાત્ તાત્ત્વિક સમજચુ વગરની ભક્તિ-ક્રિયા જેમ અનુનષ્ઠાન

Translation AI Generated

## English Translation:

42

Devotion to the Sadguru (true teacher) and devotion to the Shrutis (sacred scriptures) are the primary means to attain liberation (Moksha). Because the Lord, the ultimate goal, who is the embodiment of perfection, always resides in the heart, constantly reminding the soul of its true nature and its ultimate goal. The Sadguru, the perfect guide, the embodiment of the path to liberation, is a virtuous soul, a true sage, a living embodiment of the awakened state, a living Yogi, who inspires the soul to become its true self. And in the absence of such a Sadguru, or in accordance with their teachings, the scriptures also become the ultimate guide, benefiting the soul that is worthy and capable of receiving their teachings. These two forms of devotion, like a stream of pure, detached consciousness, nourish the soul, leading to its gradual development and ultimately, to the attainment of liberation.

Just as a branch cannot exist without a root, a tree cannot exist without a trunk, and a building cannot stand without a foundation, similarly, the edifice of liberation cannot be built without the foundation of devotion. This foundation is the "abhaya, advesha, akheda" (fearlessness, non-hatred, non-attachment) which is the first step in the path of liberation.

If we wish to build this magnificent edifice of liberation, we must lay a strong foundation of universal compassion, and upon this foundation, we must plant the seed of devotion, which will grow into a strong pillar. Only then can the edifice be built, and only then can the higher stages of liberation be attained. Otherwise, it would be like building a house in the sky, without any support or foundation.

Therefore, O noble souls, O seekers of liberation, first build this foundation of devotion, which will lead to the construction of the magnificent edifice of liberation. Then, you will be able to place the pot of liberation upon it, and achieve the ultimate goal of realizing your true nature. You will then be able to reside permanently in this magnificent abode of liberation.

Thus, the scriptures, like a wise sage, are urging the seekers to embark on this journey of devotion.

Bhakti Yoga (the path of devotion) is the best and the first among all paths to liberation. Bhakti Yoga, Karma Yoga (the path of action), and Jnana Yoga (the path of knowledge) are not truly different or contradictory, but rather three facets of the same path, interconnected and complementary to each other.

Because, devotion with understanding of the ultimate reality is Bhakti Yoga, action with devotion to the ultimate reality is Karma Yoga, and the practice of self-realization, which is the path to liberation, is Jnana Yoga.

Jnana Yoga is the practice of knowledge, which is the ultimate realization of the self, achieved through devotion and action.

Devotion without understanding is like a ritual without meaning.