Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 421

દીમાદષ્ટિ : અતીન્દ્રિય અથ શુષ્ક તર્કના અવિષય
(૩૪૫)
6
માટે આવા કુતર્ક ગ્રહને-કદાગ્રહને તૃણની જેમ ત્યાગ કરવા એ જ ઉદારબુદ્ધિ મુમુક્ષુજનને ઉચિત છે, અને એમ જે કરે છે, - તેને પતિવ્રતા કુલીન સ્ત્રીની જેમ ગુણાનુરક્ત યશલક્ષ્મી+ કી છેાડતી નથી. ' અને આવા નિદ્ય આ દુષ્ટ, અનિષ્ટ, અસત્ એવા કુતર્ક વિષમ ગ્રહ, અત્રે આ દૃષ્ટિમાં અવેધસ વેદ્યપદને જય થતાં આપેાઆપ ટળે છે. । इति कुतर्कविषमग्र निन्दाधिकारः ।
અતીન્દ્રિય અથ સિદ્ધિઉપાય
અને અહીં આ એમ છે, એટલા માટે કહે છે—
अतीन्द्रियार्थसिद्धयर्थं यथालोचितकारिणाम् ।
प्रयासः शुष्कतर्कस्य न चासौ गोचरः क्वचित् ॥ ९८ ॥
સિદ્ધય અતીન્દ્રિયાની, પ્રેક્ષાવંત પ્રયાસ; ને તે ગાચર કયાંય ના, શુષ્ક તર્કને ખાસ, ૯૮
અઃ—જોઈ વિચારીને વનારા પ્રેક્ષાવંત જનાના પ્રયાસ અતીન્દ્રિય અ ની સિદ્ધિને અર્થે હાય છે; અને તે અતીન્દ્રિય અર્થ તા કવચિત્ પણ શુષ્ક તર્કના ગેાચર (વિષય) હાતા નથી.
વિવેચન
જે પ્રેક્ષાવત વિચારવાન જીવેા છે, તે વિવેકીઆના પ્રયાસ અતીન્દ્રિય અની સિદ્ધિ અર્થે હોય છે. ધમ, આત્મા આદિ અતીન્દ્રિય અથ છે, એટલે કે ઇંદ્રિયને અગેાચર છે, ઇંદ્રિયજ્ઞાનવડે જાણી શકતા નથી. ત્યાં ગા—ચર નથી, અર્થાત્ ગેા એટલે ઇંદ્રિય, તેના ચર-સંચાર નથી, ગતિ-પ્રસર નથી. આવા અતીન્દ્રિય, ઇંદ્રિયજ્ઞાનથી પર એવા ધ-આત્મા આદિ અર્થાનું સ્વરૂપ વાસ્તવિક રીતે કેવું છે ? તે જાણવા માટે, સમજવા માટે તે સિદ્ધ કરવા માટે વિચારવંત વિવેકી પુરુષો સતત પ્રયત્નશીલ રહે છે,
વૃત્તિ:-અતીન્દ્રિયાર્થસિતૂર્થ-અતીન્દ્રિય અથ'ની સિદ્ધિને અથે, ધ આદિની સિદ્ધિ અર્થે એમ અર્થ છે, ચાોચિતળામ-યથાલાચિતકારીઓના પ્રેક્ષાવાના, પ્રચાર:-પ્રયાસ, પ્રવૃત્તિ-ઉત્કષ* હોય છે. જીતત્ત્વ-અધિકૃત શુષ્ક તકના, ન ચાૌ-અને નથી હોતા તે અતીન્દ્રિય અથ, નોર ્:-ગોચર, વિષય, ક્વન્નિત્–કવચિત્, કર્યાંય પણ.
+ " इदं विदंस्तत्त्रमुदारबुद्धिरसद्द्रहं यस्तृणवज्जहाति ।
જ્ઞાતિ નૈન નેવ ચેષિર્ ગુળાનુક્ષ્મ ચિતં યજ્ઞ:શ્રી: ।। ”—શ્રી અધ્યાત્મસાર,

Translation AI Generated

## Dimādr̥ṣṭi: A subject beyond the scope of sensory perception or dry logic (345)

6
Therefore, it is appropriate for a noble-minded seeker of liberation to abandon such fallacious arguments and attachments like straw. And whoever does so, does not abandon the auspicious Lakshmi of virtue, like a virtuous, noble woman. And such evil, harmful, and false fallacious arguments, which are contrary to the right view, are automatically avoided when the true object of knowledge is realized in this view. Thus ends the section on the condemnation of fallacious arguments.

## A means to attain the knowledge of the transcendental

And here, it is said:

"For the sake of attaining the knowledge of the transcendental, the efforts of those who act wisely are made. But dry logic is not the means to attain it anywhere." (98)

The efforts of those who are wise and discerning are made for the sake of attaining the knowledge of the transcendental. Dharma, the soul, etc., are transcendental objects, meaning they are beyond the reach of the senses and cannot be known through sensory perception. There is no "go-char" (means of access) for them, meaning there is no movement or interaction of the senses. What is the true nature of such transcendental objects, like dharma and the soul, which are beyond sensory perception? To know, understand, and realize them, discerning and wise men are constantly striving.

## Commentary

The efforts of those who are wise and discerning are made for the sake of attaining the knowledge of the transcendental. Dharma, the soul, etc., are transcendental objects, meaning they are beyond the reach of the senses and cannot be known through sensory perception. There is no "go-char" (means of access) for them, meaning there is no movement or interaction of the senses. What is the true nature of such transcendental objects, like dharma and the soul, which are beyond sensory perception? To know, understand, and realize them, discerning and wise men are constantly striving.

## Interpretation

The meaning is that the efforts of those who act wisely are made for the sake of attaining the knowledge of the transcendental, like dharma, etc. Dry logic, which is based on reasoning and argumentation, is not the means to attain this knowledge.

## Quote

"Knowing this, the noble-minded person abandons false attachments like straw. He does not abandon the auspicious Lakshmi of virtue, like a virtuous, noble woman." - Shri Adhyatma Sara.