Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 375

દીપ્રાયષ્ટિ : દુ:ખમય આર’ભ-પરિગ્રહની-ખલા
(૩૦૯)
સુશીલ પુરુષને અંતમાં સદાય શાંતિ હોય છે—નિરાંત હોય છે,-આ સવાઁ કોઈના પ્રત્યક્ષ સ્વાનુભવ છે. પણ આ જીવે તે વિપર્યાસને લીધે ઉલટી બુદ્ધિ ધરી છે, ને તેથી તે ઉલટા માર્ગો પકડે છે. તે Rsિ'સા આદિ કરીને સુખ પામવાની ઇચ્છા રાખે છે! તેથી સુખને માટે ઝવા નાંખતા તે બિચારા દુઃખી થાય છે! અને અહિ'સાદિ સુખને માગ છેડીને હિં...સાદિ દુ:ખના માર્ગ પકડી સુખ પામવાને ફાંફાં મારે છે, પણ સુખથી ભ્રષ્ટ થઈ દુ:ખ જ અનુભવે છે! આ જીવને જવું છે ઉત્તર ભણી, ને પકડે છે દક્ષિણના માગ ! આ જીવને જોઈએ છે સુખઅમૃત, પણ પીએ છે દુઃખવિષ !
તેમજ આર્ભ એ પ્રગટ આકુલતાનું કારણ અને નિરારભ પ્રગટ નિરાકુલતાનું કારણ છે. જેટલ્લી આરભ ઉપાધિ, તેટલી આકુલતા ને દુ:ખ; જેટલી નિરાર'ભ નિરુપાધિ, તેટલી નિરાકુલતા ને સુખ, એ પ્રત્યક્ષસિદ્ધ એવી નિવિવાદ વાત છે. છતાં વિપર્યાસ બુદ્ધિવાળા જીવ એથી જ '' કલ્પી ઉંધું જ પ્રવતન કરે છે, ઉલટું જ આચરણ કરે છે. તે તે એમ સમજે છે કે આરંભ સમારભ કરવાથી મને સુખ સાંપડશે. એટલે તે હિ'સાપ્રધાન કૃત્ય-આરભા આદરી, પાપાચરણ આચરી, પાપાપાર્જન કરે છે, પાપની કમાણી કરે છે. દાખલા તરીકે–તેણે ધનમાં સુખ માન્યુ છે, એટલે ચેન જૈન પ્રારેળ ગમે તે પ્રકારે તે ધન મેળવવા માટે તે નાના પ્રકારના મહાપાપી કાંદાની ધંધા-આરંભ આદરે છે. જેમકે-અગ્નિકર્મ, વનકર્મ, શકટમ, ભાટક કર્મ, દંત વાણિજ્ય, લાખ વાણિજ્ય, રસ વાણિજ્ય, કેશ વાણિજ્ય, વિષ વાણિજ્ય ઇત્યાદિ.X
આર્ભ એ
દુઃખ
4
એટલે ચાતરફથી ગ્રહે છે,
અને જેમ જેમ આરંભ વધે છે, તેમ તેમ આરભને મિત્ર પરિગ્રહ પણ સાથેાસાથ વૃદ્ધિ પામે છે. આ નામચીન પરિગ્રહ ' પણ પેાતાના નામ પ્રમાણે, જીવને ૮ પરિ’ પકડી લે છે, જકડી લે છે. પછી તેા આ ‘ ગ્રહ' (ભૂત અથવા દુષ્ટ ગ્રહુ અથવા મગર ) જેવા પરિગ્રહની જીવ પર જકડ–પકડ એવી તેા મજબૂત હાય છે, કે તેમાંથી જીવને છૂટવા ધારે તા પણ છૂટવુ ભારે પડે છે. તે પરિગ્રહ-ખલા વળગી તે વળગી, કાઢવી મુશ્કેલ પડે છે. માટા વ્યવસાયા આરભનારા અથવા માટી માટી રાજ્યાદિ ઉપાધિ ધારણુ કરનારા જનને આ રાજને જાતિઅનુભવ છે. પરિગ્રહની જ'જાલમાં સેલા તે બાપડાઓને રાતે નીરાંતે ઊંઘ પણ આવતી નથી. આમ જીવે હાથે કરીને વ્હારેલી મારભ ઉપાધિ જીવને પોતાને જ પશ્ત્રિહરૂપ આકુલતા ઉપજાવી દુઃખનું કારણ થઈ પડે છે ! હાથના કર્યા હૈયે વાગે છે! ભેસના શીંગડા ભેસને જ ભારી પડે છે !
પરિગ્રહની
મલા
આમ દુ:ખમાં સુખબુદ્ધિથી ખેંચાઇને આ જીવે દુઃખદાયક એવા હિંસાદિ કુકૃત્યમાં
x "इ'गाली वण साडी भाडी फोडी सुवज्जए कम्मं ।
નાળિષ્મ ચૈત્ર કૃતજીલસ વિજ્ઞવિસર્ચ ।।”—શ્રી પ્રતિક્રમણ સૂત્ર

Translation AI Generated

## Deeprayashti: The Trap of Attachment and Suffering (309)

A pure soul finds peace and tranquility in the end. This is a direct experience for everyone. But due to the delusion (viparayas), this being has a distorted mind and therefore follows the wrong path. It desires happiness through Rs'isa (violence) and other means! Therefore, seeking happiness, it becomes miserable! And abandoning the path of happiness like ahi'sa (non-violence), it embraces the path of suffering like hi'sa (violence) and struggles to find happiness, but being corrupted by happiness, it experiences only suffering! This being needs to go north, but it takes the southern path! This being desires the nectar of happiness, but it drinks the poison of suffering!

Similarly, ar'bh (attachment) is the cause of manifest agitation, and nirar'bh (non-attachment) is the cause of manifest tranquility. The more ar'bh and upadhi (attachments), the more agitation and suffering; the more nirar'bh and nirupadhi (non-attachments), the more tranquility and happiness. This is a self-evident and undeniable truth. Yet, the being with a deluded mind acts contrary to this, and behaves in the opposite way. It believes that by engaging in ar'bh and samar'bh (attachment and accumulation), it will find happiness. Therefore, it engages in acts of hi'sa (violence), ar'bh (attachment), and papacharan (sinful conduct), accumulating sin and earning its karma. For example, it believes that wealth brings happiness, and therefore, it engages in various sinful businesses and ar'bh (attachments) to acquire wealth, regardless of the means. Such as: agnikarm (fire-related work), vanakarm (forest-related work), shaktam (labor), bhatakarm (trading), dantavanijya (ivory trade), lakhvanijya (lac trade), rasavanijya (perfume trade), keshvanijya (hair trade), vishavanijya (poison trade), etc.

Ar'bh (attachment) is the cause of suffering. It grabs from all sides, and as ar'bh (attachment) increases, so does its friend, parigrah (grasping). This so-called parigrah (grasping) also, as its name suggests, holds the being captive, binding it. Then, this 'grah' (planet, evil spirit, or crocodile) like parigrah (grasping) holds the being so tightly that even if it wants to escape, it becomes difficult. It clings and clings, making it difficult to remove. Those who engage in worldly business or those who hold worldly possessions like kingdoms, experience this. These unfortunate souls, trapped in the web of parigrah (grasping), cannot even sleep peacefully at night. Thus, the ar'bh upadhi (attachment) that the being has created with its own hands becomes a source of agitation and suffering for the being itself! What one does with one's hands, one suffers from! The buffalo's horns become a burden to the buffalo itself!

Parigrah (grasping) is the cause of suffering. Thus, being drawn by the delusion of happiness in suffering, this being engages in sinful acts like hi'sa (violence).

x "इ'गाली वण साडी भाडी फोडी सुवज्जए कम्मं ।
नाळिષ્મ ચૈત્ર કૃતજીલસ વિજ્ઞવિસર્ચ ।।”—श्री प्रतिક્રમણ સૂત્ર