Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 373

દીપ્રાદષ્ટિ : કૃત્યાકૃત્ય વિમૂઢતા, દુઃખમાં સુખબુદ્ધિ
(૩૦૭ )
ત્યાં વૃદ્ધાવસ્થા આવે છે. શરીર કપે છે, મુખે લાળ ઝરે છે; ત્વચા પર કરેાચલી પડી જાય છે; સુંધવુ, સાંભળવું અને દેખવું એ શક્તિએ કેવળ મંદ થઈ જાય છે, કેશ ધવળ થઇ ખરવા માંડે છે; ચાલવાની આય રહેતી નથી, હાથમાં લાકડી લઈ લથડીઆં ખાતાં ચાલવું પડે છે; કાં તેા જીવન પર્યંત ખાટલે પડયા રહેવુ પડે છે; શ્વાસ, ખાંસી ઈત્યાદિક રાગ આવીને વળગે છે, અને થાડા કાળમાં કાળ આવીને કાળીએ કરી જાય છે. આ દેહમાંથી જીવ ચાલી નીકળે છે. કાયા હતી ન હતી થઈ જાય છે. મરણ સમયે પણ કેટલી કેટલી બધી વેદના છે? ચતુ`તિના દુ:ખમાં જે મનુષ્ય દેહ શ્રેષ્ઠ તેમાં પણ કેટલાં બધાં દુ:ખ રહ્યા છે! તેમ છતાં ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે અનુક્રમે કાળ આવે છે, એમ પણ નથી. ગમે તે વખતે તે આવીને લઈ જાય છે, માટે જ વિચક્ષણ પુરુષા પ્રમાદ વિના આત્મકલ્યાણને આરાધે છે.” —શ્રીમદ્ રાજચ'દ્રજીપ્રણીત મેાક્ષમાળા પાઠ ૧૮.
આ સર્વાંગસુ ંદર શબ્દચિત્રમાં સંસારદુઃખનું તાદૃશ્ય આબેહુબ ચિત્ર દોર્યુ` છે. અને આમ પ્રગટપણે જન્મ-મરણાદિ દુઃખના ઉપદ્રાથી હેરાન હેરાન એવું સંસાર સ્વરૂપ પ્રત્યક્ષ દેખતાં છતાં, આ જીવા તેનાથી કેમ ઉદ્વેગ નહિ' પામતા છતાં ઉદ્વેગ હોય ? તેમાંથી અત્યંત વેગથી કેમ નાશી છૂટતા નહિ... હાય ? આ નહિ ! બળતા ઘરમાં રહેવાને કેમ ઇચ્છતા હશે ? એવા સ્વાભાવિક પ્રશ્ન ઉદ્ભવે છે. તેનું સમાધાન મહાત્મા ગ્રંથકારજ સ્વય' કહે છે કે—અતિ મે હુથી', મેહના અતિશય પ્રબળપણારૂપ હેતુથી, આ મહા મેહમૂઢ જીવા તે સંસારથી ઉદ્વેગ–કંટાળા પામતા નથી, સૂગ પામતા નથી, તેથી ત્રાસી જઇ તેનેા અંત લાવવાને ઇચ્છતા નથી! ઉલટા મેાહથી મુંઝાઇ જઇને તેને જ દૃઢ આસક્તિથી વળગી રહે છે! તેમાં જ રાચે છે ! સ’સારસમુદ્રનું ખારું પાણી હોંશથી મીઠું માનીને પીએ છે! ને પેાતાના ભવાભિન'દી' નામને સાર્થક કરે છે!!
6
★
દાખલા તરીકે, એને શુ' હેાય છે? તે કહે છે—
कुकृत्यं कृत्यमाभाति कृत्यं चाकृत्यवत्सदा । दुःखे सुखधियाकृष्टा कच्छूकण्डूकादिवत् ||८०||
વૃત્તિ:-ત્સ્ય-કુકૃત્ય, પ્રાણાતિપાત–આરંભ આદિ કુકૃત્ય, નૃત્યમામાતિ—કૃત્ય ભાસે છે,— મેાહને લીધે, ઋત્ય —અને કૃત્ય, અહિંસા-અનારભ આદિકૃત્ય, સ્ત્યવત્ સર્વા—અકૃત્ય જેવું સદા ભાસે છે, મેહથી જ. તુવે—દુ:ખમાં, સમારંભ આદિમાં, સુવિયા—સુખ બુદ્ધિથી, દા—આકર્ષાયેલા, કાની જેમ ? તો કે—કૂચાલિયા—કછુ કહ્રષક આર્દિની જેમ, ખસને ખણુનારા વગેરેની જેમ. પામા, ખસ તેના કંડૂમકા, ક-ખજવાળ કરે તે કઠૂમક, ખજવાળનારા, ખણુનારા, તેની જેમ, આદિ શબ્દથી કૃમિથી હેરાન થઈ રહેલ એવા અગ્નિસેવક-અગ્નિ સેવનારા કાઢીઆનું ગ્રહણુ છે.
-

Translation AI Generated

## Deepradrushti: Confusion between right and wrong, finding happiness in suffering
(307)

Old age arrives. The body weakens, saliva drips from the mouth; wrinkles appear on the skin; the ability to smell, hear and see becomes weak, hair turns white and starts falling out; the ability to walk diminishes, one has to walk with a stick and stumble; or one has to lie on a bed for the rest of their life; breathing, coughing, etc. afflictions cling to the body, and soon death arrives and takes it all away. The soul departs from this body. The body was, it is not. Even at the time of death, there is so much pain! In the fourfold suffering, even in the best human body, there is so much pain! Yet, as mentioned above, time does not come in a fixed order. It can come at any time and take us away, therefore, wise men, without indulging in pleasures, worship self-welfare.” —Shrimad Rajchandraji-pranit Moksha Mala, Chapter 18.

This beautiful word-picture depicts the suffering of the world in a vivid and clear manner. And thus, even though the suffering of birth, death, etc. is clearly visible, why are these souls not disturbed by it? Why do they not flee from it with great speed...? Why? Why would they want to stay in a burning house? Such natural questions arise. The great author himself answers this: “Due to excessive attachment”, due to the overwhelming power of attachment, these greatly attached souls are not disturbed by the world, they do not feel disgusted, therefore, they do not want to escape from it and end it! On the contrary, they are confused by attachment and cling to it with strong attachment! They find pleasure in it! They drink the salty water of the ocean of the world with gusto, believing it to be sweet! And they make their name “Bhavahbindi” (bound by the cycle of birth and death) meaningful!!

## Example:

What does it say? It says:

“Kukrutyam krutyam abhati krutyam chaakrutyavat sada | Duhkhe sukhadhiyakrushta kachchookandukadivat ||80||”

Meaning:

“Tsy-kukrutyam, pranatipat-arambh adi kukrutyam, nrittyamamati-krutyam bhase chhe, mohanne lidhe, ruty-and krutyam, ahinsa-anarambh adi krutyam, styavat sarva-akrutyam jevu sada bhase chhe, mehthi j. Tuve-duhkhama, samarambh adima, suviya-sukh buddhithi, da-aakarshaya, kani jem? To ke-kuchalya-kachchhu kahrushk ardini jem, khasne khanunara vagere ni jem. Pama, khas tena kandumaka, k-khajwal kare te kathumak, khajwalnara, khanunara, tena jem, adi shabdathi krimi thi heran thai rahel eva agnisevak-agni sevnaara kadhiya nu grahan chhe.”

(Translation: “Tsy-wrongdoing, killing-beginning etc. wrongdoing, nrittyamamati-rightdoing appears, due to delusion, ruty-and rightdoing, non-violence-non-beginning etc. rightdoing, styavat sarva-wrongdoing like always appears, due to attachment. Tuve-in suffering, in beginning etc., suviya-happiness intellect, da-attracted, like whom? So that-kuchalya-tortoise kahrushk etc. like, those who dig and eat. Pama, khas tena kandumaka, k-who scratches that kathumak, scratcher, digger, like them, etc. word from worm being troubled by such fire-server-fire server kadhiya's acceptance is.” )