Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 352

ગદષ્ટિસમુચ્ચય આ આત્મસંવેદન સર્વ ભાવગીને સામાન્ય ( Common) છે. એટલે કે અવિકલ્પ જ્ઞાનવડે (દશનવડે) ગ્રાહ્ય એવી વિદ્ય વસ્તુનું આ સામાન્ય દર્શન સર્વ ભાવગીને હોય છે, અને તેઓને આ વેદ્ય વરતુ પોતપોતાના ક્ષપશમ પ્રમાણે નિશ્ચયબુદ્ધિથી સંવેદાય છે. પણ સામાન્ય દર્શન જે થયું તેનું સમ્યગ દર્શન-શ્રદ્ધાન-આત્મસંવેદન– અનુભવન–સંપ્રતીતિ તે તે સર્વને સામાન્ય છે. અર્થાત્ જે કઈ ભાવગી છે, તેને આ સમ્યગદર્શનરૂપ વેદ્યસંવેદ્ય પદ હોય છે અને જેને આ સમ્યગદર્શનરૂપ વેધસંવેદ્ય પદ છે, તે જ ભાવગી છે. સમ્યગૃષ્ટિ પુરુષ એ જ ભાવગી છે. આ ઉપરથી પરમ પરમાર્થભૂત તાત્પર્ય એ નિકળે છે કે બાધબીજભૂત-મૂળભૂત આત્મસંવેદનવાળું, આત્માનુભૂતિવાળું જઘન્ય જ્ઞાન પણ હોય, તો ત્યાં વેદ્યસંવેદ્ય પદ છે. પણ તે બીજભૂત જ્ઞાન વિનાનું-આત્મસંવેદન વિનાનું બીજું બધુંય મૂળ વસ્તુનું ગમે તેટલું ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાન હોય, તે ત્યાં વેદ્યસંવેદ્ય પદ નથી. એટલા બીજભૂત જ્ઞાન માટે જ સ્વ-પર ભેદવિજ્ઞાનરૂપ મૂળ બીજભૂત આવશ્યક તત્વમય જ્ઞાન જેને હતું, પણ બીજુ કાંઈ પણ જ્ઞાન જેને હતું, એવા “તુષમાષ” જેવા અતિ મંદ ક્ષપશમી પણ તરી ગયા છે; અને ચૌદ પૂર્વ કંઈક ઊણું જાણનારા અતિમહા ક્ષપશમી શાસ્ત્રપારંગત પણ રખડ્યા છે, તેનું કારણ આ બીજભૂત સંવેદન જ્ઞાન હતું એ છે. તેમણે સર્વ શાસ્ત્ર જાણ્યા, પણ મૂળ બીજભૂત જે આ વેદ્યસંવેદ્ય પદ તે ફરહ્યું નહિં, આ જીવ અને આ દેહ એવો સ્પષ્ટ આત્મસંવેદનરૂપ નિશ્ચય તેમણે કર્યો નહિં, તેથી તેમ થયું. આમ મૂળ બીજભૂત જ્ઞાન જ્યાં અવશ્ય છે એવા વેદ્યસંવેદ્ય પદના સદ્દભાવે ડું જઘન્ય જ્ઞાન પણ શીધ્ર મહાકલ્યાણકારી થાય છે, અને તેને અભાવે ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાન પણ તેવું કલ્યાણકારી થતું નથી. આ વેદ્યસંવેદ્ય પદનો-સમ્યગ દર્શનને અતિ અતિ અદ્ભુત મહિમા બતાવે છે. આ અંગે અતિ અદ્દભુત ચમત્કારિક રહસ્યમય સમાધાન શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીએ પ્રકાશિત કર્યું છે - બીજુ પ્રશ્ન. ચૌદ પૂર્વધારી કંઈ જ્ઞાને ઊણુ એવા અનંત નિગોદમાં લાભે અને જઘન્ય જ્ઞાનવાળા પણ અધિકમાં અધિક પંદર ભવે મોક્ષે જાય એ વાતનું સમાધાન કેમ?–એને ઉત્તર જે મારા હૃદયમાં છે તે જ જણાવી દઉં છું કે એ જઘન્ય જ્ઞાન બીજુ અને એ પ્રસંગ પણ બીજો છે. જઘન્ય જ્ઞાન એટલે સામાન્યપણે પણ મૂળ વસ્તુનું જ્ઞાન, અતિશય સંક્ષેપમાં છતાં મેક્ષના બીજરૂપ છે. એટલા માટે એમ કહ્યું. અને એક દેશે ઊણું એવું ચૌદ પૂર્વધારીનું જ્ઞાન તે એક મૂળ વસ્તુનાં જ્ઞાન સિવાય બીજું બધું જાણનાર થયું; પણ દેહદેવળમાં રહેલે શાશ્વત પદાર્થ જાણનાર ન થયું. અને એ ન થયું તે પછી લક્ષ વગરનું ફેકેલું તીર લહયાર્થીનું કારણ નથી તેમ આ પણ થયું. જે વસ્તુ પ્રાપ્ત કરવા ચૌદ પૂર્વનું જ્ઞાન જિને બેધ્યું છે તે વસ્તુ ન મળી તો પછી ચૌદ પૂર્વનું જ્ઞાન અજ્ઞાનરૂપ જ થયું. અહીં દેશે ઊણું ચૌદ પૂર્વનું જ્ઞાન સમજવું. દેશ ઊણું કહેવાથી

Translation AI Generated

This common (common) self-awareness is a collection of perceptions. That is, all beings have a common perception of the knowable object that is graspable through non-conceptual knowledge (through vision), and they perceive this knowable object with certainty according to their own capacity. But the right perception-faith-self-awareness-experience-understanding of the common perception that has occurred is common to all. That is, whatever being there is, it has this right perception-like knowable-perceivable state, and whatever has this right perception-like knowable-perceivable state, it is the same being. The right perception being is the same being. From the above, the ultimate meaning emerges that even if there is the most subtle knowledge with self-awareness, which is the root of the bondage seed, there is a knowable-perceivable state. But without that seed-like knowledge, without self-awareness, even the most excellent knowledge of any other root object is not a knowable-perceivable state. It is for that seed-like knowledge that the knowledge of the essential element, which is the root seed-like knowledge of the self-other distinction, was there, but any other knowledge that was there, even the very subtle capacity like "Tushmaash" has passed away; and the fourteen previous ones who knew something less, the very great capacity scholars have also wandered, the reason for this is that seed-like perception knowledge. They knew all the scriptures, but the root seed-like knowable-perceivable state did not remain, they did not make this clear self-awareness-like determination of this being and this body, so it happened. Thus, in the absence of the knowable-perceivable state, where the root seed-like knowledge is essential, even the most subtle knowledge quickly becomes a great benefactor, and in its absence, even the most excellent knowledge does not become such a benefactor. This knowable-perceivable state shows the extraordinary glory of right perception. Shrimad Rajchandraji has revealed the extraordinary miraculous mysterious solution in this regard - another question. How is it that the knowledge of the fourteen previous ones who knew something less, in the infinite number of births, and even those with the most subtle knowledge, go to liberation in the fifteenth birth? - I will tell you the answer that is in my heart, that subtle knowledge is different and that occasion is also different. Subtle knowledge means, in general, knowledge of the root object, even in a very concise way, it is the seed of liberation. That is why it is said. And the knowledge of the fourteen previous ones, which is less in one country, has become aware of everything except the knowledge of one root object; but it did not become aware of the eternal object residing in the body-temple. And after that, it did not happen, just like the arrow shot without aim is not the reason for the hunter, this also happened. If the object that the knowledge of the fourteen previous ones has pierced to obtain is not obtained, then the knowledge of the fourteen previous ones has become ignorance. Here, the knowledge of the fourteen previous ones, which is less in the country, should be understood. By saying less in the country,