Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 159

આઠ યોગદષ્ટિનું સામાન્ય કથન : સામવૃત્તિ પદ (93) પ્રતાપે “અસંવેદ્ય પદ' ( મિથ્યાત્વ) છૂટી જઈ, ઘસવેદ્ય પદ પ્રાપ્ત થાય છે. જે કે “વેદ્યસંવેદ્ય પદ' પાંચમી સ્થિર દૃષ્ટિથી શરૂ થાય છે, તો પણ અહીં દષ્ટિનું–બધનું સામાન્યથી કથન હેઈ, આ કહ્યું છે એમાં દોષ નથી. અથવા તે સપ્રવૃત્તિપદ એટલે શિલેશીપદ ગણીએ તોપણ વિરોધ નથી, કારણ કે પરમાર્થથી તે તેની પ્રાપ્તિ થવી એ જ પરમાર્થ કાર્યરૂપ સતપ્રવૃત્તિપદ છે. “પદ” એટલે કદી પણ ન ખસે એવું સ્થિર નિશ્ચલ સ્થાન. આમ અવશ્ય કરીને આ “દૃષ્ટિ”ના પ્રભાવે “વેદ્યસંવેદ્યપદ” કે શિલેશીપદરૂપ નિશ્ચલ સ્થાનની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ દૃષ્ટિરૂપ પારસમણિના જાદુઈ સ્પર્શથી આ જીવરૂપ લેહ શુદ્ધ સુવર્ણ બની જાય છે! “નિયમા કાંચનતા લહે રે....મન મોહના રે લાલ. લેહ ક્યું પારસ પામ રે....ભવિ બેહનારે લાલ.”—શ્રી દેવચંદ્રજી અને આ દષ્ટિ પરિસ્થૂલ ભેદથી આઠ પ્રકારની છે, નહિં તે બહુ ભેદવાળી છે, એમ બતાવવા માટે કહે છે - इयं चावरणापायभेदादष्टविघा स्मृता / सामान्येन विशेषास्तु भूयांसः सूक्ष्मभेदतः // 18 // આવરણ અપાય ભેદથી, છે આ આઠ પ્રકાર; સામાન્યથી-વિશેષ તે, સૂક્ષ્મ ભેદ બહુ ધાર, 18 અર્થ:–અને આ દૃષ્ટિ-આવરણ અપાયના એટલે કે અવિરણ ટળવાના ભેદને લીધે, -સામાન્યથી આઠ પ્રકારની કહી છે. અને વિશેષ ભેદે સૂમભેદથી ઘણા ઘણા છે. વિવેચન ઉપરમાં જે “દષ્ટિ” એમ એકવચની પ્રયોગ કર્યો તે દષ્ટિ, આવરણ ટળવાના ભેદને વૃત્તિ - -અને આ એટલે હમણું જ કહ્યા તે લક્ષણવાળી દૃષ્ટિ, માવાળાTચમેત :-આવરણ અપાયના ભેદથકી, આવરણ દૂર થવાના ભેદને લીધે-પરિસ્થલ નીતિથી, Zવિધા ઋતા-પૂર્વાચાર્યોએ આઠ પ્રકારની કહી છે. સામાન્ય સામાન્યથી –સૂક્મક્ષિકાને, સૂક્ષ્મદષ્ટિને અનાદર કરીને (બારીકીથી જોયા વિના). વિશેષાસુવિશેષ તે, સદ્દષ્ટિના વિશેષ ભેદો તે, મૂળાં-અતિ બહુ, ઘણું ઘણું છે, સૂક્ષ્મમેત - સૂમભેદને લીધે,દર્શન આદિના અનંતભેદપણને લીધે, કારણ કે પરસ્પર સ્થાન પતિતપણાએ કરીને તેઓનું કથન છે,

Translation AI Generated

The general statement of the eight yogadrishtis: Due to the power of the samvritti pad (93), the "asansvedya pad" (mithyatva) is abandoned and the "ghasavedya pad" is attained. Although the "vedyasansvedya pad" begins with the fifth stable drishti, there is no fault in stating this generally, as it applies to all drishttis. Or, if we consider it to be the sapravritti pad, which is the shileshi pad, there is no contradiction, because ultimately, its attainment is the satpravritti pad, which is the ultimate action. "Pad" refers to a stable, immovable place that never shifts. Thus, inevitably, under the influence of this "drishti," the attainment of the "vedyasansvedya pad" or the shileshi pad, which is an immovable place, occurs. Through the magical touch of this drishti, which is like a touchstone, this jiva, which is like a piece of lead, becomes pure gold! "Niyama kanchanata lahe re...man mohna re lal. Leh kyun paras pam re...bhavi behnare lal." - Shri Devchandraji. And to show that this drishti is of eight types due to the difference in the paristthul, and not just many different types, it is said: "Iyam chavaran apaya bhedad ashtvigha smrita / Samanyena visheshastu bhuyaansa sukshma bhedatah // 18 //" Meaning: Due to the difference in the awaran apaya, that is, the difference in the removal of the awaran, it is said to be of eight types generally. And in terms of specific differences, there are many, many subtle differences. The "drishti" used in the above discussion, which is singular, refers to the drishti with the characteristics mentioned earlier, which is due to the difference in the awaran apaya, that is, due to the difference in the removal of the awaran. Due to the difference in the paristthul, the purvacharyas have said that it is of eight types. Generally, without considering the subtle drishti, the specific differences of the sad drishti are many, many, due to the subtle differences, due to the infinite differences in darshan, etc., because their statement is based on the mutual position of the patitapana.