Yogdrushti Samucchaya New Edition Part 01 and 02

SR No.: 034350
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Bhagvandas Mehta
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay
Publication Year: 2018
Total Pages: 844
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 160 MB

Page 146

(80) યોગદષ્ટિ સમુચય રૂડો લાગશે! તેઓને આ યોગમાર્ગમાં ઉભવાનું સ્થાન જ નહિં રહે, કારણ કે આ અપરિણામી વાદમાં ભવ–મોક્ષનો મુખ્ય ભેટ પણ ઘટશે નહિં, કાં તો ભવ ને કાં તો મોક્ષ એ બેમાંથી એક જ અવસ્થા રહેશે. જો એક ભવ અવસ્થા જ રહે છે એમ માનશે, તો મોક્ષસાધક યુગમાર્ગનું પ્રોજન નિષ્ફળ થશે; ને જે એક મેક્ષ અવસ્થા જ રહે છે એમ માનશો તે પછી આ મક્ષસાધક ગમાર્ગની જરૂર જ ક્યાં રહી? આમ કૃતનાશ અને અકૃતાગમ વગેરે અનેક દૂષણ આવશે. એટલે આ એકાંત અપરિણામવાદ–એકાંત ફૂટસ્થ નિત્ય આત્મા માનો તે અયુક્ત છે. " एवं च योगमार्गोऽपि मुक्तये या प्रकल्प्यते / સોડવ નિર્વિવત્ત જપનામાત્રમઃ | "- જુઓ) યોગબિન્દુ, 0 478-489. એક કહે નિત્ય જ આતમતત્વ, આતમ દરિસણ લીને; કૃતવિનાશ અકૃતાગમ દૂષણ, નવિ દેખે મતિહી.-શ્રી આનંદઘનજી 2. સર્વથા ક્ષણિકવાદ એટલે આત્માને જે એકાંત અનિત્ય જ માનવામાં આવે, તે અખંડ એક વસ્તુ વિના પરિણમન કોનું થશે? ક્ષણ પછી તે આત્મા વિનાશ પામી જશે, એટલે વસ્તુ જ નહિં રહે, તો પછી તથારૂપ પરિણમન વિના આ યોગદષ્ટિ ક્ષણિકવાદ પણ કોને પ્રાપ્ત થશે? ક્ષણ પછી ક્ષણનું અનુસંધાન–અન્વય માનવામાં અયુક્ત આવે, તે ક્ષણિકવાદ છેડી દેવો પડશે. આમ કાં તે પરિણામી આત્માને એક નિત્ય અખંડ વસ્તુરૂપ માનવે પડશે, ને કાં તો એગદષ્ટિને લાભ જાતે કરવો પડશે. આ ગદષ્ટિનો લાભ જે જ કર્યો, તે ગમાર્ગમાં ક્ષણિકવાદને ઉભવાનું સ્થાન જ રહેશે નહિં; બંધ-મેક્ષ, સુખ-દુઃખ આદિ વ્યવસ્થા પણ ઘટશે નહિ. સૌગત મતિ રાગી કહે વાદી, ક્ષણિક એ આતમ જાણે; બંધ મોક્ષ સુખ દુઃખ ન ઘટે, એહ વિચાર મન આણે.”–શ્રી આનંદઘનજી વળી જે ક્ષણિક છે એમ જાણીને જે કહે છે, તે કહેનારે પોતે ક્ષણિક નથી, એ અનુભવથી પણ આત્મા નિત્ય છે એમ નિશ્ચય થાય છે. ક્યારેય પણ કઈ પણ વસ્તુનો કેવળ સર્વથા નાશ થતું નથી, માત્ર અવસ્થાંતર થાય છે. અને ચેતનને જે અવસ્થાંતરરૂપ નાશ થતું હોય તે તે કેમાં ભળે? તે તપાસી જુઓ. x “ક્ષળિાડં તુ નૈવારા જાદૂર્વ વિના રાતઃ | બચશ્યામવાડરિવ્યથાડવંચમાવતઃ || ”—(જુઓ) ગબિન્દુ, શ્લ૦ 458-477.

Translation AI Generated

(80) The yogadristi samuchaya will seem crude! They will have no place to stand in this yogamarga, because in this aparinaami vaad, the main benefit of bhav-moksha will not diminish, either bhav or moksha, one of these two states will remain. If they believe that only the bhav state remains, then the purpose of the moksha sadhak yogamarga will fail; and if they believe that only the moksha state remains, then where is the need for this moksha sadhak gamarga? Thus, many evils like kritnash and akritagam will arise. Therefore, this ekant aparinaami vaad - ekant foot-standing nitya atma is inappropriate. " एवं च योगमार्गोऽपि मुक्तये या प्रकल्प्यते / सोडव निर्विवत्त जपनामात्रमः | "- (See) Yogabindu, 0 478-489. One says that the atma tattva is nitya, taking the atma darisan; kritvinash akritagam dusan, does not see in the mind.-Shri Anandghanaji 2. Sarvatha kshanikvaad means that the atma is considered to be ekant anitya, then whose parinaman will happen without an akhand ek vastu? After the kshan, that atma will be destroyed, so there will be no vastu, then how will this yogadristi kshanikvaad be attained without that parinaman? It is inappropriate to believe in the anusandhan-anvaya of kshan after kshan, so kshanikvaad must be abandoned. Thus, either the parinaami atma must be considered as an ek nitya akhand vastu, or the yogadristi must be benefited itself. If this yogadristi is benefited, then kshanikvaad will have no place to stand in the gamarga; bandh-moksha, sukha-duhkha, etc. arrangements will not diminish. Saugat mati ragi says vaadi, kshanik is the atma, knows; bandh moksha sukha duhkha does not diminish, this thought brings the mind.”–Shri Anandghanaji Again, knowing that which is kshanik, the one who says, that speaker is not kshanik, from that experience, it is also certain that the atma is nitya. Never is anything completely destroyed, only its state changes. And what does the chetan merge into, when it is destroyed in the form of state change? Investigate that. x “क्षलिाडं तु नैवारा जादूर्व विना रातः | बचश्यामवाडरिव्यथडवंचमावतः || ”—(See) Gabindu, Shlo 458-477.