SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 266
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ३. आकुञ्चित और उसका विनियोग नृत्याध्यायः श्रीकुञ्चत्कायमाविद्धजानु त्वाकुञ्चितं मतम् । शीतार्ताभिनयेऽशोक मल्लेन सुविपश्चिता ॥ ४५ ॥ 962 जहाँ शरीर कुछ सिकुड़ा हुआ हो और घुटने मुड़े हुए हों, वहाँ आकुञ्चित सुप्त स्थानक होता है। विद्वान् अशोक मल्ल ने शीत-पीड़ित के अभिनय में उसका विनियोग बताया है । ४. प्रसारित उपधाय यदा बाहुं सुप्यते यत्र तत् प्रोक्तं सम्प्रसार्य तु जानुनी । सुखसुप्ते प्रसारितम् ॥९४६॥ 963 जब बाँह को तकिया बनाकर और घुटनों को फैलाकर सुख से सोया जाय, तो उसे प्रसारित सुप्त स्थानक कहते हैं । ५. विवर्तत प्रधस्ताद्वदनं सुप्तं सद्भिरुक्तं विवर्ततम् ॥४७॥ मुँह को नीचे करके सोने पर विवर्तित सुप्त स्थानक होता है, ऐसा सज्चनों का अभिमत है । ६. उवाहित और उसका विनियोग अंसे निधाय शीर्ष चेत्कूर्परेण धरातलम् । श्राश्रित्य शयनं यत्र स्थानमुद्वाहितं तदा । लीलयावस्थितौ सद्भिनरयोजिमहीभुजाम् ॥१४८॥ 965 जहाँ कन्धे पर सिर रखकर कुहनी से पृथ्वीतल का आश्रय लेकर शयन किया जाय, तो उसे उवाहित सुप्त स्थानक कहते हैं । राजाओं की लीलापूर्वक अवस्थिति के अभिनय में इस आसन का विनियोग होता है । २५६ समवेत रूप में बावन प्रकार के स्थानकों का निरूपण समाप्त 1 964
SR No.034223
Book TitleNrutyadhyaya
Original Sutra AuthorN/A
AuthorAshokmalla
PublisherSamvartika Prakashan
Publication Year1969
Total Pages514
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size12 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy