________________
नय.
प्रदीप:
॥ए
।
दिरूपो व्यम् । तथा 'नवं नावस्स त्ति' नविष्यतीति जावस्तस्य नाविनः पर्यायस्य योग्यं यद्रव्यं तदपि व्यं राज्यपर्यायाईकुमारवत् । तथा नूतं हि पश्चात्कृतो नावः पर्यायो यस्य तदपि अव्यमनुजूतघृताधारत्वपर्याय रिक्तघृतघटवत् ।।
चशब्दाबूतनविष्यत्पर्यायं प्रव्यं नूतनविष्यद्धृताधारत्वपर्यायरिक्तघृतघटवत् । यद्योग्य नूतस्य नावस्य नूतनविष्यतोश्च मानावयोरिदानीमसत्त्वेऽपि यद्योग्यमई तदेव प्रव्यमुच्यते नान्यत्, अन्यथा सर्वेषामपि पर्यायाणामनुभूतत्वादनुजविष्यमाण
त्वाच्च सर्वस्यापि पुजलादेव्यत्वप्रसंगादिति गाथार्थः। प्रसंगायातौ स्वलावविनावी पर्यायी प्रदर्शयते-तत्रागुरुलघुजव्यविकाराः स्वनावपर्यायाः, तपिपरीतः स्वजावादन्यथालवनं विजावः। तत्रागुरुलघुजन्यं स्थिरं सिधिोत्रम् । यमुक्तं समवायांगवृत्तौ-“गुरुलघुषव्यं यत्तिर्यग्गामि वायवादि, श्रगुरुलघु यत् स्थिर सिधिोत्रं घंटाकारव्यवस्थितज्योतिष्कविमाना-1 दीनीति"गुणविकाराः पर्यायास्ते च कादशधा-अनन्तासंख्यातसंख्यातलागगुणवृधियां तथानन्तासंख्यातसंख्यातनागगुणहानियां च षट् षट् इति । विनावपर्यायास्तु नरनारकादिचतुर्गतिरूपाश्चतुरशीतिलयोनयो वा । गुणान् विजजते अस्तित्वं, वस्तुत्वं, सामान्यविशेषात्मक, अन्यत्वं, प्रमेयत्वं, अगुरुलघुत्वं, प्रदेशत्वं, चेतनत्वं, अचेतनत्वं, मूर्तत्वं, अमूतत्वं, चेति व्याणां सामान्यगुणा दश । प्रत्येकमष्टौ अष्टौ सर्वेषां । ज्ञानदर्शनसुखवीर्यस्पर्शरसगन्धवर्षगतिहेतुत्वस्थितिहेतुत्वावगाहनहेतुत्वं वर्तमानहेतुत्वं चेतनत्वमचेतनत्वं मूर्तत्वममूर्तत्वं चेति व्याणां पोमश विशेषगुणाः। प्रत्येक जीवपुज-II खयोः षट्, इतरेषां त्रयो गुणाः, अन्त्याश्चत्वारो गुणाः, स्वजातिविजातिन्यां सामान्यविशेषाश्च । प्रसंगतो जीवादिषव्याणां||
१ मावस्य. २ विशेषात्मकत्वं. ३ प्रदेशवत्त्वं
॥ए
।