________________
पातिरेकेऽपि न प्रमाणमस्ति, विशेषाणामिव नित्यमब्याणामपि स्वत एव व्यावृत्तत्वात्, अन्यथा नित्यगुणेष्वपि तत्कहपनप्रसंगात् । श्राश्रयविशेषेणाश्रितव्यावृत्ते यं दोष इति चेदाश्रितविशेषेणाश्रयच्यावृत्तिरित्येव किमिति नाघियते, सदविशिष्टमेव सर्व लेदप्रतियोगित्वानुयोगित्वादेः स्वरूपसंबन्धात्मकत्वेनाप्यन्ततो जगदैक्यपर्यवसानात, जेदस्या विद्योपक-|| हिपतत्वात् तथैव श्रुतिस्वरसादित्यपैतवादिश्रीहर्षमतमपिन रमणीयम् , दस्यावास्तवत्वे तदनावरूपानेदस्यापि तथात्वात्,
तादात्म्यस्यापि जगतः पौनरुक्त्याद्यापत्त्या सर्वथा वक्तुमशक्यत्वाच्चेत्यन्यत्र विस्तरः । “णेगेहिं माणेहिं मिणत्ति य पुणेगमस्स य निरुत्ति त्ति" सूत्रम् । नैकमानमेयविषयोऽध्यवसायो नैगम इत्येतदर्थः । नैगमेष्वनिहिताः शब्दास्तेषामर्थः
शब्दार्थपरिझानं च देशसमग्रमाही नैगम इति तत्त्वार्थनाष्यम् । अत्र पूर्वदलं मक्तलक्षणकथनाभिप्रायम्, उत्तरदवं च विषयविनागविधानिरूपणानिप्रायमात्रं । देशमाहित्वं विशेषप्रधानत्वं, समग्रवाहित्वं च सामान्यप्रधानत्वं पारिजाषिकम् । अन्यथा सामान्यविशेषयोध्योरपि वस्त्वेकदेशत्वात् किं वैरूप्यं स्यात् । एवमस्य प्रमाणत्वं स्यात, न स्यात्प्रत्येकं जेदश
स्तकुनयविशेषत्वेऽपि संयोजयविषयत्वायोगात् । अस्य च चत्वारोऽपि निक्षेपा अनिमता नाम स्थापना अव्यं जावकश्चेति । घट इत्यनिधानमपि घट एव "अर्थानिधानप्रत्ययास्तुल्यनामधेया" इति वचनात, वाच्यवाचकयोरत्यन्तनेदे
प्रतिनियतपदशक्त्यनुपपत्तेश्च । घटाकारोऽपि घट एव, तुझ्यपरिणामत्वात् । अन्यथा तत्त्वायोगात्, मुख्यार्थमात्राजावादेव तत्प्रतिकृतित्वोपपत्तेः। मृत्पिमादिर्षव्यघटोपि घट एवान्यथा परिणामपरिणामिनावानुपपत्तेः । जावघटपदं चासंदिग्धत्तिकमेव । ननु नामादीनां सर्ववस्तुव्यापित्वमुपगम्यते, न वा । श्राद्ये व्यभिचारः, अनजिलाप्यनावेषु नामनिदेपाप्रवृत्तेः,
