________________
પ્રશમરતિ સૂક્તરત્નમંજૂષા
“હું સ્વજન, પરિવાર, વૈભવ અને શરીર - બધાથી ભિન્ન છું” એવી જેની નિશ્ચલ બુદ્ધિ છે, તેને શોકરૂપી કલિ હેરાન કરતો નથી. १५५ अशुचिकरणसामर्थ्याद्,
आद्युत्तरकारणाशुचित्वाच्च । देहस्याशुचिभावः, स्थाने स्थाने भवति चिन्त्यः ॥१७॥
શરીર, શુચિને પણ અશુચિ કરવાની તાકાત ધરાવે છે. પોતે અશુચિકારણોથી ઉત્પન્ન થાય છે અને અશુચિ-કારણો(ખલરસ)થી વધે - ટકે છે. આ રીતે શરીરનો અશુચિભાવ દરેક સ્થાને વિચારવા યોગ્ય છે. १५६ माता भूत्वा दुहिता,
भगिनी भार्या च भवति संसारे । व्रजति सुतः पितृतां, भ्रातृतां पुनः शत्रुतां चैव ॥८॥
સંસારમાં માતા થઈને (એ જ જીવ) દીકરી, બહેન અને પત્ની થાય છે. દીકરો જ બાપ, ભાઈ કે શત્રુ બને છે. १५७ मिथ्यादृष्टिरविरतः, प्रमादवान् यः कषायदण्डरुचिः ।
तस्य तथाऽऽस्वकर्मणि, यतेत तन्निग्रहे तस्मात् ॥१९॥