________________
પ0
પ્રશમરતિ સૂક્તરત્નમંજૂષા ઇન્દ્રિયોના વિષયો શરૂઆતમાં આનંદદાયક, વચ્ચે શૃંગારહાસ્યથી વધેલા આનંદવાળા પણ અંતે બીભત્સ અને કરુણ, લજ્જા કે ભય ઉત્પન્ન કરનારા છે. १०७ यद्यपि निषेव्यमाणा, मनसः परितुष्टिकारका विषयाः ।
किम्पाकफलादनवद्, भवन्ति पश्चादतिदुरन्ताः ॥२७॥
ભોગવાતા વિષયો જો કે મનને આનંદ આપનારા છે, પણ પાછળથી કિંપાકફળના ભક્ષણની જેમ અત્યંત દુઃખદાયક અંતવાળા છે. १०८ यद्वत् शाकाष्टादशम्, अन्नं बहुभक्ष्यपेयवत् स्वादु ।
विषसंयुक्तं भुक्तं, विपाककाले विनाशयति ॥२८॥
અઢાર જાતના શાકવાળું, ઘણા પ્રકારની ખાણી-પીણીવાળું સ્વાદિષ્ટ એવું ભોજન પણ ઝેર યુક્ત હોય તો અંદર પચે ત્યારે મોત લાવે છે. १०९ तद्वदुपचारसंभृत-रम्यक्रागरससेविता विषयाः ।
भवशतपरम्परास्वपि, दुःखविपाकानुबन्धकराः ॥२९॥
તે જ રીતે અનેક ઉપાયો વડે મેળવેલા, અત્યંત રાગપૂર્વક ભોગવેલા વિષયો સેંકડો ભવોની પરંપરા સુધી દુઃખજનકવિપાકોની પરંપરાને ઉત્પન્ન કરનારા છે. १२१ क्षणविपरिणामधर्मा, मर्त्यानामृद्धिसमुदयाः सर्वे ।
सर्वे च शोकजनकाः, संयोगा विप्रयोगान्ताः ॥३०॥
