________________
૧૦
શાંતસુધારસ સૂક્તરત્નમંજૂષા
४/२ एक उत्पद्यते तनुमान्, एक एव विपद्यते ।
एक एव हि कर्म चिनुते, सैककः फलमश्नुते ॥२५॥ જીવ એકલો જન્મે છે, એકલો જ મરે છે, એકલો જ કર્મ બાંધે છે અને તે એકલો જ ફળને ભોગવે છે. ४/३ यस्य यावान् परपरिग्रहः, विविधममतावीवधः ।
जलधिविनिहितपोतयुक्त्या, पतति तावदसावधः ॥२६॥
જેને વિવિધ મમતાથી ભારે થયેલો જેટલો પરપદાર્થનો પરિગ્રહ છે, તે સમુદ્રમાં તરતા મૂકેલા વહાણની જેમ, તેટલો નીચે જાય છે. (વહાણમાં જેટલું વજન હોય તેટલું ઊંડું ડૂબે.) ४/४ स्वस्वभावं मद्यमुदितो, भुवि विलुप्य विचेष्टते ।
दृश्यतां परभावघटनात्, पतति विलुठति जृम्भते ॥२७॥
જુઓ ! પરપદાર્થના સંયોગથી દારૂના નશામાં હોય તેમ માણસ પોતાનું સ્વરૂપ ભૂલીને જમીન પર પડે છે, આળોટે છે, ઊંઘે છે, અનેક ચેષ્ટા કરે છે.
४/८ रुचिरसमताऽमृतरसं क्षणम्, उदितमास्वादय मुदा ।
विनय ! विषयातीतसुखरस - रतिरुदञ्चतु ते सदा ॥ २८ ॥
હે વિનય ! ક્ષણવાર માટે પણ મળેલા સુંદર એવા સમતારસરૂપી અમૃતનો આનંદથી સ્વાદ લે. (તેનાથી) વિષયસુખથી ક્યાંય અધિક એવા સમતાસુખની ઇચ્છા હંમેશ માટે તારામાં પ્રગટ થાઓ.