________________
૧૦૪
અધ્યાત્મકલ્પદ્રુમ સૂક્તરત્નમંજૂષા
વાણી-સંયમ १४/८ इहामुत्र च वैराय, दुर्वाचो नरकाय च ।
अग्निदग्धाः प्ररोहन्ति, दुर्वाग्दग्धा पुनर्न हि ॥६९॥
દુષ્ટ વચન, આલોકમાં વૈર માટે અને પરલોકમાં નરક માટે થાય છે. કદાચ અગ્નિથી બળેલ (બીજ) ઊગે, પણ દુષ્ટ વચનથી બળેલ વ્યક્તિ નહીં. (સહાયક ન બને.) १४/९ अत एव जिना दीक्षा-कालादाकेवलोद्भवम् ।
अवद्यादिभिया ब्रूयुः, ज्ञानत्रयभृतोऽपि न ॥७०॥
એટલે જ ત્રણ જ્ઞાનના ધારક જિનેશ્વર ભગવંતો દીક્ષાથી માંડીને કેવળજ્ઞાન થવા સુધી, પાપાદિના ડરથી બોલતાં નથી. (ભગવાનને દીક્ષા પછી ૪ જ્ઞાન હોય છે, છતાં મન:પર્યવજ્ઞાનનો વિષય અલ્પ હોવાથી ૩ જ્ઞાન કહ્યા હોય તેવું સંભવે છે.)
- સમતા – १/९ न यस्य मित्रं न च कोऽपि शत्रुः,
निजः परो वाऽपि न कश्चनास्ते । न चेन्द्रियार्थेषु रमेत चेतः, कषायमुक्तः परमः स योगी ॥७१॥
જેને કોઈ મિત્ર કે શત્રુ નથી, કોઈ પોતાનું કે પારકું નથી, જેનું ચિત્ત ઇન્દ્રિયોના વિષયોમાં રમતું નથી, કષાયોથી મુક્ત એવી તે વ્યક્તિ શ્રેષ્ઠ યોગી છે.