________________
ચૈત્યવંદનભાષ્ય
૧૩
જેમાં બે પગ વચ્ચેનું અંતર આગળ ચાર આંગળ, પાછળ કિંઈક ઓછું રાખીને કાયોત્સર્ગ કરાય (ઊભા રહેવાય) તે જિનમુદ્રા છે. १७ मुत्तासुत्तीमुद्दा, जत्थ समा दो वि गब्भिआ हत्था ।
ते पुण निलाडदेसे, लग्गा अन्ने अलग्ग त्ति ॥४८॥
જેમાં સામસામે પોલા રાખેલા બે હાથ જોડીને કપાળ પર લગાડવામાં આવે તે મુક્તાશુક્તિમુદ્રા. કેટલાકના મતે હાથ કપાળે લગાડવાના નથી. १८ पंचंगो पणिवाओ, थयपाढो होइ जोगमुद्दाए ।
वंदण जिणमुद्दाए, पणिहाणं मुत्तसुत्तीए ॥४९॥
પંચાંગ પ્રણિપાત અને સ્તુતિપાઠ યોગમુદ્રામાં થાય. વંદન જિનમુદ્રામાં અને પ્રાર્થના મુક્તાશુક્તિમુદ્રામાં થાય.
वंदति जिणे दाहिणदिसिट्ठिआ पुरिस वामदिसि नारी । नवकर जहन्न सट्टिकर, जिट्ठ मज्झुग्गहो सेसो ॥५०॥
પુરુષો (ભગવાનની) જમણી બાજુ રહીને અને સ્ત્રીઓ ડાબી બાજુ રહીને ભગવાનને વંદન કરે. જઘન્ય અવગ્રહ ૯ હાથનો, ઉત્કૃષ્ટ ૬૦ હાથનો, વચ્ચેનો મધ્યમ અવગ્રહ છે.
