________________
ભવભાવના સૂક્ત- રત્ન - મંજૂષા
લાચાર એવા તેઓ (નરકના જીવો) બોલે છે “હે સ્વામી ! હે પ્રભુ ! હે નાથ ! મને મારો નહીં. આ દુઃખ અત્યંત દુઃસહ્ય છે. કૃપા કરો. આટલું દુઃખ ન આપો.” १३९ आरंभपरिग्गहवज्जियाण,
निव्वहइ अम्ह न कुडुंबं । इय भणियं जस्स कए, બાપાસુ તે સુવિમાન્ચે રૂરા
પરમાધામીઓ કહે છે - “આરંભ અને પરિગ્રહ વિના અમારા કુટુંબનો નિર્વાહ ન થાય’ એવું તું જેમના માટે કહેતો હતો, તેમને દુઃખમાં ભાગીદાર બનાવવા લઈ આવ”. १६७ अच्छिनिमीलणमेत्तं, नत्थि सुहं दुक्खमेव अणुबद्धं ।
नरए नेरइयाणं, अहोनिसिं पच्चमाणाणं ॥३३॥
નરકમાં દિવસ-રાત પકાવાતાં નારકના જીવોને આંખના પલકારા જેટલું પણ સુખ હોતું નથી, નિરંતર દુઃખ જ હોય છે. १६९ सव्वो पुवकयाणं, कम्माणं पावए फलविवागं ।
अवराहेसु गुणेसु य, निमित्तमेत्तं परो होइ ॥३४॥
બધા જ જીવો પોતે જ પૂર્વે કરેલા કર્મોના ફળને જ ભોગવે છે. લાભ કે નુકસાનમાં બીજો તો માત્ર નિમિત્ત બને છે.