________________ જૈન ઇતિહાસની ઝલકો 183 કાગળ લઈને તેણે વાચ્યો. કાગળમાં લખ્યું હતું કે, “આ ખાનામાં પડેલી ડબ્બી લઈને જે કોઈ સુગંધ માણશે તેનું એક જ દિવસમાં મોત થશે. માત્ર અપવાદ એટલો જ છે કે જો તે સ્ત્રીને કદી અડશે નહિ, અગ્નિ અને પાણીનું સેવન કરશે નહિ, તો જરૂર બચી જશે.' આ કાગળ વાંચતાં જ સુબંધુના હોશકોશ ઊડી ગયા. તે મનમાં બોલ્યો, “નાલાયક ! મરતો તો ગયો પણ મને મારતો ગયો. હવે તો આ ત્રણ શરતોનું પાલન કરવા માટે મારે જૈન સાધુ થયા સિવાય છૂટકો જ નથી. કેટલું કઠોર છે એ સાધુ જીવન! પરંતુ તેથીય ભયાનક છે એક દિવસમાં થનારું મરણ ! એ બેમાંથી કોઈ વિકલ્પ પસંદ કરવાનો હોય તો મારે સાધુજીવન જીવવાનો વિકલ્પ જ પસંદ કરવો રહ્યો.” અને ખરેખર સુબંધુએ જૈન સાધુનો વેશ પહેરી લીધો. પેલી શરતોનું પાલન શરૂ કર્યું અને જીવન પૂરું કર્યું. જૈન શાસ્ત્રકારો કહે છે કે આ સુબંધુને જૈન સાધુ શું કહેવાય ? [293] રાવણનો પોતાનો મરણ અંગેનો પ્રશ્ન રાજા ઇદ્ર સાથેના મહાયુદ્ધમાં વિજેતા બનીને રાજા રાવણ લંકા તરફ પાછા જઈ રહ્યા હતા, ત્યાં રસ્તામાં “અનન્તવીર્ય નામના વીતરાગ કેવલી ભગવંતનાં તેમને દર્શન થયાં. પોતાની જાતને ધન્ય માનતા રાવણ તેમની પાસે ગયા. વંદનાદિ કરીને કેવલી ભગવાનની ધર્મદેશના સાંભળી. દેશના પૂર્ણ થયા બાદ રાવણે એમને એક પ્રશ્ન પૂછયો. “હે ભગવંત ! આપ જેવાની મહતી કૃપાથી, પુણ્યના ઉદયને સહકાર મળશે તો હું જીવન તો કદાચ સુંદર મજેનું જીવી જવાને ભાગ્યવાન બની શકીશ; પણ મારા મરણનું શું ? જો મારું મરણ અનિષ્ટ રીતે થાય તો મારું સમગ્ર જીવન કલંકિત થાય, વળી મરણ સમયની ચિત્તની શુભાશુભ સ્થિતિ (લેશ્યા) ઉપર જ પરલોકની સદગતિનો આધાર છે, એટલે મારું મરણ બગડે તો પરલોક પણ બગડે. માટે હે ભગવન્ ! આપ ત્રિકાળજ્ઞાની છો તો આ એક વિનમ્ર પ્રશ્ન છે કે, “સેવકનું મરણ શી રીતે થશે ?' ભગવંતે ઉત્તર આપતાં કહ્યું, “લંકાપતિ ! તમારું મરણ પરસ્ત્રીના કારણે થશે.” આ સાંભળતા જાણે કે માથે વીજળી પડી હોય એવો વજપાતનો અનુભવ કર્યો.