________________ જૈન ઇતિહાસની ઝલક 111 કોણ ? તેની તપાસ કરવા તે જાતે સદાવ્રતમાં આવીને જમ્યો. તેણે મુખ્ય વ્યવસ્થાપકને દાનવીરનું નામ પૂછ્યું. તેણે “મંત્રીશ્વર હેમડ’ કહ્યું. | હેમડ તો ચક્તિ થઈ ગયો. પોતે જ હેમડ છે. તેમ જણાવ્યું. ત્યારે વ્યવસ્થાપક તેમને પેથડ મંત્રી પાસે લઈ ગયો. અનેક વાત થતાં પેથડે છેવટે કહ્યું કે, “મારે તમારી દેવગિરિ નગરીમાં મોકાની કોઈ જમીન જોઈએ છે. ત્યાં જિનમંદિર બનાવવું છે. આપ જો મારી ઉપર પ્રસન્ન હો તો મને આટલું કામ કરી આપો. આ માટે જ મેં આ સદાવ્રત આપના નામે ખોલ્યું છે.” ભારે ઋણ નીચે દબાયેલા હેમડને મિત્રની વાત સ્વીકારવી પડી. તેણે કહ્યું. “ક્યારેક મારો રાજા મારી ઉપર ખુશ હશે ત્યારે હું આ વાત મૂકીને કામ કરી લઈશ. તમે થોડી ધીરજ રાખજો.” આમ કહીને હેમડ વિદાય થયો. એકદા રાજા ખુશમિજાજ હતો ત્યારે હેમડે પોતાના પ્રિય મિત્રની ઇચ્છા જણાવી. રાજાએ હા પાડી. તરત પેથડને જમીન પસંદ કરવા બોલાવ્યા. તેણે મોકાની જમીન પસંદ કરીને જમીનમાંથી પાણી નીકળે ત્યાં સુધી ખોદવાનું શરૂ કરાવ્યું. પાણી નીકળ્યું પણ તે ખૂબ જ મીઠું નીકળ્યું. આખા ગામમાં ખારું પાણી જ આવતું હોવાથી બ્રાહ્મણોએ આ જગા ઉપર હવે કૂવો જ બંધાય તેવો આગ્રહ રાજા પાસે કરવાનું નક્કી કર્યું. હજામ દ્વારા એ લોકવાર્તાની પેથડને ખબર પડી. રાતોરાત હજારો મીઠાની ગૂણો તે પાણીમાં ઠાલવી નાંખી. બીજે દિ' બ્રાહ્મણોથી પ્રેરાયેલો રાજા પાણી ચાખવા આવ્યો. તેણે પાણી ખારું જણાતાં જ બ્રાહ્મણોને જૂઠું બોલવા બદલ ઠપકો આપ્યો. ' બેશક, આમ કરવાનું પેથડના મનમાં દુઃખ હતું, પણ તે નિરુપાય હતો. કરોડો સુવર્ણ મહોરોનો વ્યય કરીને જિનાલય તૈયાર થયું. પ્રતિષ્ઠા થઈ ધજા ફરકી. એ જોઈને ધજા પાસે બાંધેલા માંચડા ઉપર પેથડ એવા જોરથી ઉલ્લાસમાં નાચવા લાગ્યા કે નીચે ઊભેલા ધર્મઘોષસૂરિજી મહારાજને જાનસલામતિ માટે પેથડને અટકાવવા પડ્યા. આવા હતા પ્રભુભક્ત અને શાસનભક્ત મંત્રીશ્વર પેથડ. આવી હતી; ઉદારતા અને નામના કમાવાની નિસ્પૃહતા. [20] ધનપાળ, શોભનમુનિ અને તિલકમંજરી કાવ્ય ધારાનગરીના રાજા ભોજની સભામાં કવિ ધનપાળનું ભારે બહુમાન હતું. તે જૈનધર્મનો કટ્ટર દ્વેષી હતો. તેના સગા નાનાભાઈ શોભને તેના પિતાની