________________ પ્ર-૪૦ દાસપણું શાથી પામે ? ઉ. દાસત્વ આદિ નીચગોત્રના ઉદયથી. નોકરોને બહુ પીડા આપે, તેનાથી બહુ કામ લે, કુટુંબપરિવાર અને લશ્કરનું અભિમાન રાખે તો ઘણા માણસોનો દાસ બને. પ્ર-૪૧ માલિક (શેઠ) શાથી બને ? તપસ્વીઓની વૈયાવચ્ચ કરે, ધર્માત્મા અને દુઃખી માણસોનું પોષણ કરે, બીજાની પાસે ધર્માત્મા જીવોની સેવાભક્તિ કરાવે, તેની સેવા કરનારાને જોઈ ખુશી થાય; તો તે ઘણા માણસોનો શેઠ બને. પ્ર-૪૨ નપુસંક શાથી થાય ? ઉ. નપુંસકવેદના ઉદયથી. નપુંસક માણસના નાચ, ગાયન, ઠઠ્ઠામશ્કરી દેખી ખુશી થાય. પુરુષને બાઈડીનો વેષ પહેરાવી નાચ કરાવે, બળદ, ઘોડા, વગેરે પશુના અને માણસના લિંગ છેદન કરે (ખસી કરે), નપુંસકની સાથે વિષયનું સેવન કરે, પોતે નપુંસક જેવા ચાળા કરે, સ્ત્રી-પુરુષનો મેળાપ કરવાની દલાલી ખાય. બેઇન્દ્રિય, તેઇન્દ્રિય, ચઉરિંદ્રિય જીવની હિંસા કરે; તો તે નપુંસક થાય. પ્ર-૪૩ સ્ત્રી શાથી થાય ? ઉ. ત્રીવેદના ઉદયથી, સ્ત્રીસંબંધી વિષયોમાં ઘણો આસક્તા રહે, પુરુષ છતાં સ્ત્રીનું રૂપ બનાવે, સ્ત્રીઓની જેમ ચાળા કરે, અથવા માયા-કપટ કરે; તો સ્ત્રી થાય. પ્ર-૪૪ નિગોદમાં શાથી જાય ? શુભ-અશુભ કર્મનાં ફળરૂપ પ્રશ્નોત્તરી 87
