________________ અનેકાનેક વાર પામવા પડે છે ! વિષયતૃષ્ણાની ચળમાં ભયંકર મોત સુધીનાં દુ:ખ પામતા પશુ-પંખી-કડાઓને આપણે જોઈએ ત્યારે આપણામાં જો પ્રજ્ઞા હોય તો મનને એમ થાય કે અરે ! બિચારા આ પામર જીવોએ પૂર્વે અમારા જેવા કોઈક માનવભવમાં તૃષ્ણા-ખણજને વિષય-સંયોગો અને એની આશાઓથી પોષ્યા કરી હશે, એના કુસંરકાર અને પાપોના આ કટુળરૂપ સતત પાપી તૃષ્ણા અને દુ:ખોમાં એ રીબાઈ રહ્યા છે ! તો પછી અમારી પણ, આ ભવનો ખેલ પૂરો થતાં, કઈ દશા? કઈ વલે ?' માટે લાવ, એ ગોઝારી તૃષ્ણા-ખણજને હવે વિષયસંયોગોથી મિટાવવાના મૂર્ણ પ્રયત્નને બદલે ત્યાગના ને વ્રતનિયમના સતત પુરુષાર્થના અભ્યાસથી મોળી પાડતો જાઉં, આ ઉત્તમ જીવનમાં જેણે આ ઉત્તમ પુરુષાર્થ આદર્યે રાખ્યા છે એના જીવનમાં નજરે દેખાય છે કે તૃષ્ણાખણજના જે શમન વિષયસંપર્કોથી નહોતા, તે શમન ત્યાગ-વ્રત-નિયમ-તપસ્યાથી થયેલા છે. એમાંય કેટલાક ભાગ્યશાળીને પૂર્વ ભવની એ કમાઈના હિસાબે અહીં સહેજે સહેજે તૃષ્ણાખણ જ ઓછી ઊઠે છે, મંદ ઊઠે છે, ને અમારા જેવા ખોટા ઓરતા-અભરખા-લાલસાઓ જાગતી નથી. તો હું પણ હવે આ સત્ પુરુષાર્થમાં લાગુ. દુ:ખી પશુ-પંખી-કીડાઓની પૂર્વ માનવભવની બરબાદી વિચારી આ જાગૃતિ આવે. હવે એક બીજી દૃષ્ટિએ જોઈએ. તૃષ્ણા જાગે કે હું પેલું રૂપ જોઉં. રસ ચાખું, ગીત સાંભળું.” એ શું છે ? એક પ્રકારની અશાતામાંથી જન્મતી ઝંખના જેવી 4i 94 જૈન ધર્મનું અજોડ કર્મ વિજ્ઞાન
