________________ સંબંધક ભૂત કૃદન્ત (4) તુમ લાગતા પૂર્વે સેક્ ધાતુઓને રૂ લાગે, અનિદ્ ધાતુઓને રૂ ન લાગે અને વેત્ ધાતુઓને વિકલ્પ ડું લાગે. (સે, અનિ, વેર્ ધાતુઓની સમજણ પાના નં. 85-98 ઉપર આપી છે. દા.ત. પત્ + તુમ્ = પત્ + ડું + તુમ્ = પતિતુમ્ ! પડવાને માટે. શરુ + તુમ્ = શમ્ શકવાને માટે. ક્ષમ્ + તુમ = ક્ષમતુમ્, ક્ષતુમ ! ક્ષમા કરવાને માટે. (2) સંબંધક ભૂત કૃદન્ત - (1) સંબંધક ભૂત કૃદન્ત = ધાતુ + વી. તેનો અર્થ “....ઈને' એવો થાય છે. તે અવ્યય છે. દા.ત. પર્ + વ = પત્ની | રાંધીને. ત્ની પ્રત્યય અવિકારક છે, એટલે કે તે લાગતા ધાતુમાં કંઈ ફેરફાર થતો નથી. કેટલીકવાર જ્યારે રૂ લાગે ત્યારે ધાતુના સ્વરનો ગુણ થાય છે. દા.ત. ની + વૈ = નીત્વા ! લઈ જઈને. રુન્ + વ = + + વ = વિતા | ગમીને. (3) ૧૦મા ગણના ધાતુઓને ત્વા લાગતા પૂર્વે મય લાગે. મય લાગતા અન્ય સ્વર અને ઉપાજ્ય એ ની વૃદ્ધિ થાય તથા ઉપાજ્ય હસ્વ સ્વરનો ગુણ થાય. મય લાગ્યા પછી તેનો ડું લાગે. ત્યારે કય નો અન્ય લોપાય. દા.ત. 2 + ય + વ = વોર્ + અ + 3 + 7 = વોયિત્વા | ચોરીને. ટ્ટ + અ + વ = ટ્રાન્ + અ + રૂ + 7 = ઢાયિત્વી ! ફાડીને. ત + અ + વ = તા + ય + રૂ + વ = તાયિત્વા | મારીને.
