________________ 190 વિધ્યર્થ કર્મણિ કૃદન્ત તૃ૫ - તfપત, તળીયા ખુશ કરવા યોગ્ય. (iv) તત્ર લાગતા પૂર્વે સેટુ ધાતુઓને રૂ લાગે. દા.ત. વૃન્ - ઊંઝતવ્ય | વર્જવા યોગ્ય. (v) દસમા ગણના ધાતુઓને તવ્ય પૂર્વે ગુણ-વૃદ્ધિ પૂર્વક મય લાગ્યા પછી રૂ લાગે. દસમા ગણના ધાતુઓને મનીય પૂર્વે ગુણ-વૃદ્ધિ થાય પણ કય ન લાગે. દા.ત. પુણ્ - પોષયિતવ્ય, પોપળીયા ઘોષણા કરવા યોગ્ય. (vi) (1) ય લાગતા અન્ય અને ઉપાજ્ય છું અને 3 નો ગુણ થાય અને અન્ય મો નો મન્ થાય. દા.ત. ની - નેય | લઈ જવા યોગ્ય. | + ય = જો + ય = વ્ય / અવાજ કરવા યોગ્ય. (2) ય લાગતા અન્ય માં નો થાય. દા.ત. દ્રા > રેયા આપવા યોગ્ય. (3) લાગતા હૃસ્વ-દીર્ઘ ઋ-કારાન્ત ધાતુઓના હ્રસ્વ-દીર્ઘ ની વૃદ્ધિ થાય. દા.ત. કાર્ય કરવા યોગ્ય. - નાર્ય ઘરડું થવા યોગ્ય. (4) રૂ, તુ, વૃ (ઉભયપદી), ટુ, અને ત્ર ઉપાર્જ્યો હોય એવા ધાતુઓના સ્વરનો ય પૂર્વે ફેરફાર થતો નથી. હૃસ્વ સ્વર પછી ય પૂર્વે તુ મુકાય છે. આ નિયમના ઘણા અપવાદો છે. તે ઘણા હોવાથી અહીં બતાવ્યા નથી. દા.ત. તુ - સ્તુત્ય સ્તુતિ કરવા યોગ્ય (5) ય લાગતા ઉપાજ્ય ઝ ની વૃદ્ધિ થાય, અન્ય જૂનો થાય અને ન્ નો થાય. દા.ત. પર્ - પામ્ય . રાંધવા યોગ્ય.
