________________ શરીરને આત્માએ પોતાનું માન્યું છે. માટે શરીરને સુખરૂપ લાગે એવા ગુણોનો ભોગ આપીએ છીએ. શીતલતા એ પુદ્ગલનો ગુણ છે. તેનો ભોગ શરીરને આપીએ છીએ. શીતલતા એ શરીરને જરૂરી છે માટે આપીએ છીએ કે સુખ માટે? આત્મા અને શરીર વચ્ચેનો ભેદ સમજાઈ જાય તો બધું સમજાઈ જાય. શરીરને જેની જરૂરિયાત છે તે નથી આપતા અને જેની જરૂરિયાત નથી તે આપીએ છીએ. શરીરને લૂખું–સૂકું આપો તો તે વધારે કામ આપે. તેની બદલે આપણે તેને સ્નિગ્ધતા વધારે આપીએ છીએ તેથી તે વધારે કામ નથી આપતું. સાધુને વિગઈ વપરાય નહિ. વાપરવી હોય તો ગુરુની રજા વગર વપરાય નહિ. તે આપે તેટલું જ વપરાય."ખાના–પીના- સોવના મીલના વચન વિલાસ જ્યાં જ્યાં પાંચ ઘટાઈએ ત્યાં ત્યાં ધ્યાન પ્રકાશ" ખાતાં-પીતાં ધ્યાન ન થઈ શકે. જરૂરીયાત વગર ખાવાનું નથી જો વધારે ખવાય તો વધારે પીવાનું–સુવાનું–હળવા-મળવાનું અને વિકથા કરવાના દોષો આવે. વધારે ખાય તેને પચાવવા પાણી પણ વધારે જોઈએ. તેના કારણે પેટ તંગ બને, ઈદ્રિયો પર ભાર આવે. ખાવાનું પચાવવા સુવું પડે, ચેન ન પડે. તેથી તે બીજાને શોધે. તેની સાથે વિકથાઓ કર્યા કરે. જે જ્ઞાન દ્વારા આત્મા પોતાને ઓળખી શકે ને તેમાં લીન બને તે જ્ઞાન ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાન છે. પોતાનામાં રહેલા સુખને એક વખત પણ વેદે તો હવે તેનું પરિભ્રમણ વધારે નથી.વિરતિધર્મમાં જ આત્મા પોતાના ગુણોનો સ્વાદ માણી શકે. માટે પર સંયોગોને છોડવાના છે. થોડું પણ ભાવના જ્ઞાન અમૃત સમાન છે. અનાદિકાળથી આત્માને જે કર્મનો સંયોગ મળેલો છે તેને તે દૂર કરવા સમર્થ છે. પરમાં પ્રવૃત્તિ નિરસ બને તો સંસારનું સર્જન અટકે છે. જ્ઞાન પોતાનું કાર્ય કરે છે માટે જ્ઞાની કહેવાય. સર્વજ્ઞ પોતાના જ્ઞાનમાં જે વસ્તુ જેવી છે તેવી જોઈ રહ્યાં છે, તેવું જ આપણને દેખાય. તે રીતે જ તેને માનીએ તો યથાર્થબોધ થયો કહેવાય. અયથાર્થ ઉપયોગ એ જ અજ્ઞાન. આપણે 24 કલાક પ્રાયઃ સતત વિભાવ દશામાં જ જીવીએ છીએ. જ્ઞાનસાર-૨ // 43
