________________ એમના પ્રત્યે દ્વેષ કરવો. જીવ માત્ર પ્રત્યે દ્વેષ નથી કરવાનો. આત્માએ અત્યાર સુધીના અનંત પરિભ્રમણમાં પોતાના સ્વરૂપને જાણવામાં રસ લીધો જ નથી, તેમાંએ નિરસ જ રહ્યો છે. આત્માનો અનુભવ મળવો તે આ કાળની દુર્લભતા છે. આપણે મુડદાલ જેવા છીએ કેમ કે આપણને આપણી આત્મશક્તિનો પરિચય નથી. જ્યારે આત્મ શક્તિનો પરિચય આત્માને થઈ જશે. તેની રુચિ તેમાં ભળી જશે તો પછી તેનું આત્મવીર્ય પણ ઉછળશે અને મોક્ષમાર્ગ ભણી તે દોટ મૂકશે. આ શક્તિની અજ્ઞાનતામાં તે હંમેશા અનુકૂળતાને જ શોધતો હતો. હવે તે પ્રતિકૂળતાઓને સ્વીકારી પોતાની શક્તિઓને માપશે. એટલે જંગલમાં, ગુફામાં, એકાકી વિહાર કરે શક્તિની પ્રતીતિ કરવા જશે. અશાતામાં કઈ રીતે સમાધિમાં રહેવાય તેની શોધ કરશે. | સર્વજ્ઞનું બહુમાન એ સત્તામાં રહેલા સર્વજ્ઞનું બહુમાન છે. આપણે કોઈની માટે કંઈ કરવાનું નથી, આપણા જ આત્માના હિત માટે કરવાનું છે. મિથ્યાત્વ મંદ પડે તેનામાં જ પરમાત્મા અને તેમના ગુણો પ્રત્યે આદર બહુમાનભાવ થાય. મોહના ક્ષય વિના અકામનિર્જરા જ થાય. તે મોહ ન જાય ત્યાં સુધી નિજાનંદને ભોગવી ન શકાય. કાયાની મમતા મારક છે. સમતા તારક છે. સમતાવાળો સહન કરીને પણ ચિત્તની પ્રસન્નતાને પામશે જ. તેની પ્રસન્નતાનો પમરાટ વાતાવરણમાં પણ ફેલાવશે. અભવ્યને મોહનો ક્ષય થતો નથી. કેમકે મોહનો ક્ષય થાય તો ગુણ પ્રગટે માટે તે પ્રથમ ગુણ સ્થાનકથી આગળ જતો નથી માત્ર પુણ્યબંધ જ કરે છે. એને વીર્યંતરાયનો ક્ષયોપશમ થાય સાથે મિથ્યાત્વ ઊભું છે એટલે ગુણોની રુચિ નથી. જેમ વેપારી ધંધો કરવાથી મને નોટો મળશે એ શ્રદ્ધાથી કેટલું બધું સહન કરે છે, તેમ અભવ્યને પણ શ્રદ્ધા છે કે પરમાત્માએ કહ્યા મુજબ સહન કરીશ તો મને મા રૈવેયકનું સુખ મળશે. ક્રિયા પરમાત્માના માર્ગની કરે છે પણ વૃત્તિ હંમેશા મોહજન્ય જ હોય છે માટે તેનો મોક્ષ થતો નથી. જ્ઞાનસાર–૨ // 36
