________________ * દયાની ચતુર્ભાગી દયા જેટલી પ્રશસ્ત- તો પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય બંધાય. દયા જેટલી શુભ - તેટલું પુણ્ય બંધાય. દયા સ્વાર્થના ઘરની–તો અનુબંધ પાપનો પડે પોતાને દુઃખોની પ્રાપ્તિ ન થાય માટે બીજાને અન્ન-પાણી આદિ આપે. દયા જેટલી શુદ્ધ- તેટલી નિર્જરા વધુ સ્વપ્રધાન દયા. સ્વભાવરૂપ પ્રાણોની રક્ષાના પરિણામપૂર્વકની દયાથી નિર્જરા થાય. સવિ જીવ કરું શાસન રસી = સવિ જીવને શાસનના (=સ્વભાવના) રસિયા બનાવી કલ્યાણ કરું. પરમાત્માએ આવી પ્રશસ્ત પ્રકૃષ્ટ ભાવદયા ચિંતવી માટે પ્રકૃષ્ટ–પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય બાંધ્યું. તીર્થકર નામકર્મની નિકાચના કરી. દયા જેમ જેમ નિર્મળને શુદ્ધ બનતી જાય તેમ તેમ તે ભાવપ્રાણોના રક્ષણવાળી બને છે અને તે વિશુદ્ધ દયા છે. ભાવદયા એ વ્યવહાર ધર્મ છે. વિશુદ્ધ દયા એ સ્વભાવનું કારણ બને છે અને આત્માના ગુણોને પ્રકર્ષે ખેંચી લાવે છે. વિશુદ્ધ દયાના પરિણામવાળી નદીમાં સમતાનું પૂર આવે. * સરંભ-સમારંભ અને આરંભ - ત્રણ દ્રવ્ય હિંસા છે. સરંભ- હિંસા કરવાનો વિચાર કરવો. સમારંભ- હિંસાની સામગ્રી ભેગી કરવી. આરંભ= હિંસા કરવી તે. જો સંસાર ગળે વળગ્યો ન હોય તો આ પાપ વ્યાપારો કરવા પડત નહીં. સંસારના દરેકથ્વહારમાં સાધુને માર્ગનો ઉપયોગ આવે. ગૃહસ્થવેષમાં છું માટે આ વ્યવહાર કરવો પડે છે, સાધુપણામાં હોત તો આ વ્યવહાર ન કરવા પડત. જ્ઞાનસાર–૨ // 164