Page Text
________________ બંગાળામાં અંગ્રેજના પહેલવહેલો થાણાં. 187, બઈ બેટ પરનો પિતાને હક્ક વરસે દશ પૌંડવા કરીને ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીને વેચ્યા. એ વખતે મુંબઈશહેર માત્ર માછીઓનું ગામડું હતું અને તેમાં પોર્ટુગીઝન જાને કિલ્લો હતિ તથા ખરાબ હવા પાણીને લીધે પૂર વિના દેશોમાં પણ એ ગામડું પ્રખ્યાત હતું. પરંતુ આ ગામડું બેટમાં હાવાથી મરાઠા છેડે સવારના હુમલાને તેને ભય નહેતિ એ તેને માટે લાભ હતા. શિવાજીએ સને ૧૯૬૩માં સૂરત શહેર લટયું હતું; અંગ્રેજની કેડી ટીનહતી. કારણથી પશ્ચિમ ઈલાકાનો રાજધાની સૂરતમાંથી ખસેડી મુંબઈમાં લઈ જવાનું દુરસ્ત ધારવામાં આવ્યું. એમ કરવાનો હુકમ સને 1685 માં થયો હતો. પણ બે વર્ષ કેડે (1687 માં) અમલમાં આવ્યા. ગાળામાં અંગ્રેજનાં પહેલવહેલાં થાણા –બંગાળામાં થાણું મોડાં સ્થાપ્યાં હતા અને તે મદ્રાસ અથવા મુંબાઈનાં થાણું કરતાં પહેલાં વધારે જોખમમાં હતાં. સને 1920 માં અજમેર, આગ્રા, અને છેક પૂર્વે પટનામાં સૂરતની શાખા રૂ૫ નાની આડતિ ઊઘાડી હતી. પણ સને 1934 ના વરસ લગી દરિયા કાંઠા સધી પહેચાય નહોતું. એ વરસમાં મુગલ પાદશાહે ફરમાન આપી કંપનીને બંગાળામાં વેપાર કરવાની પરવાનગી આપી. પણ તેમનાં વહાણેને માત્ર ઓરિસામાં પીપળી લગી જવાની છૂટ હતી. એ બંદર હાલમાં દરિયાથી જમીનના અંદરના ભાગમાં બહુ દૂર ગયેલું છે અને તે ક્યાં હતું તે પણ અટકળથીજ જાણી શકાય છે. હગલીની કોઠી સને 1640 માં અને બાલાસરની કોઠી સને 1942 માં ઘાલી હતી. ત્રણ વરસ કેડે, એટલે સને 1645 માં, “હોલ” નામે વહાણુના શસ્ત્રવૈવગેબ્રિયલ બાઉટને પાવ્યા. સને 1981 માં બંગાળામાંની અંગ્રેજી કેઠી મદ્રાસથી જારી પડી; અને હજીસને બંગાળના ઉપસાગરમાં કંપનીના કામકાજને તથા કાસિમબજાર, પટના, બાલાસર, માલદાર, અને ધાકાની તાબાની કઠીઓનો એજંટ અને ગવર્નર નીમ્યો. પણ અંગ્રેજે જેમ મદ્રાસમાં અને મુલકી સંસ્થાન મેળવ્યાં હતાં તેમ બંગાળામાં હજી લગી મેળવ્યાં ન હતાં. વસ્તીવાળાં નગરની મધ્યે કરેલાં તેમનાં નાનાં
| SR No. | 032729 |
| Book Title | Hindni Prajano Tunko Itihas |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | W W Hunter, Unknown |
| Publisher | Education Society |
| Publication Year | 1899 |
| Total Pages | 296 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |