________________
યુરોપના સુધારાનો ઇતિહાસ.
વ્યાખ્યાન પહેલું.
.
વ્યાખ્યાનમાળાને વિષય-યુરેપના સુધારાને ઈતિહાસ-યુરેપના સુધારામાં કાજો લીધેલો ભાગ-વર્ણન માટે સુધારાને વિષય એ છે–ઇતિહાસમાં સૌથી સામાન્યમાં સામાન્ય બનાવ સુધારાને છે-સુધારા શબ્દને સાઘારણને પ્રચલિત અર્થબે મુખ્ય બાબતોમાં સુધારાને સમાવેશ થાય છે: ૧, સમાજની ઉન્નતિ, ૨, વ્યક્તિની ઉન્નતિ–આ બે બાબતે એક બીજાની સાથે અવશ્ય સંબંધ ધરાવે છે, અને મેડી કે વહેલી એક બીજીની કારણભૂત થાય છે-જે અમુક સામાજિક પરિસ્થિતિમાં મનુષ્ય હોય છે તેથી જ શું એનું ભવિષ્ય પરિમિત રહે છે ? સુધારાને ઇતિહાસ બે દષ્ટિબિન્દુથી દર્શાવી ને વિચારી શકાય–વ્યાખ્યાનમાળાની ગોઠવણ વિષે બે બોલ–માણસેનાં મનની આઇનિક સ્થિતિ, ને સુધારાની ઉમેદ
સદ્ગહસ્થો,
કાકા ની પ્રતિકારક થયા છે,
મારે આવકાર મને ઘણો પિગળાવી નાખે છે, અને આટલા દીર્ઘ કાળ સુધી નહિ મળ્યા હોવા છતાં તમે આ આવકાર આપે છે, તેને, આપણે પૂર્વને ચાલુ સમભાવ રાખવાની પ્રતિજ્ઞા તરીકે હું સ્વીકારું છું. અરે! તમે સર્વે
જે અહીં એકત્રિત થયા છે, તે, સાત વર્ષ પહેલાંના મારા તે વખતના પરિશ્રમને લાભ લેવા એકઠા થનારાઓજ જાણે છે તેવી રીતે હું બોલું છું. હું જાતે અહીં ફરીથી આવ્યો છું તેથી મારે પૂર્વ
જાણે છે
