________________
ઉપોદઘાત.
છીએ. છતાં તેમાં જે શ્રેષ્ઠ ત હશે તેજ ટકશે એવી વિજ્ઞાનને આધારે આપણે શ્રદ્ધા રાખી શકીએ વળી એવી પણ શ્રદ્ધા યોગ્ય ગણાય કે સમાજ ઉત્તરોત્તર સારી ને સારી સ્થિતિમાં જ જાય છે. ઉત્ક્રાન્તિવાદના સિદ્ધા
પર આધાર લઈ ભવિષ્યની ઉન્નતિ વિષે હેત્રિ સ્મિથ વિલિઅન્સ - એવું શ્રદ્ધામય જોતિષ કાઢે છે કે હાલનાં વલણો જોતાં પ્રગતિ ત્રણ દિશામાં થશે–(૧) મનુષ્યની શારીરિક ઉન્નતિમાં, (૨) એકબીજી પ્રજાઓની માંહ્યોમાંહ્યની ઈર્ષ્યાઓમાં ઘટારો, તેમાં, ને(૩)દુનિયાની ઓદ્યોગિક ને આર્થિક એકતા તરફ હમેશ વધતી જતી પ્રવૃત્તિમાં.(Article, Civilization, Encyclopaedia Britannica ). આ કેટલે અંશે સત્ય છે તેને ખ્યાલ ભવિષ્યની પ્રજાએ જ કરી શકશે.
અતિસુખ શંકર કમળાશંકર
ત્રિવેદી,