________________
યુરેાપના સુધારાના ઇતિહાસ.
વ્યાખ્યાન આપુ.
વ્યાખ્યાનના વિષય—યુરોપના સુધારાના સામાન્ય ઇતિહાસનું સિંહાવલેાકનએનું ખાસ ને મુખ્ય સ્વરૂપ—કયે સમયે તે જોવામાં આવ્યું——મારમા સેાળમા સૈકા સુધીના યુરોપની સ્થિતિ—ધાર્મિક યુદ્દાનું સ્વરૂપ—તેમનાં નૈતિક ને સામાજિક કારણા તેરમા સૈકાઓમાં આ કારણેા ભાગ્યેજ વ્હેવામાં આવતાં હતાં—ધાર્મિક યુદ્ધેાની સુધારા
પર અસર.
૧૩૮
રેાપના સુધારાના ઇતિહાસના ત્રણ મોટા યુગા પાડી શકાય તેમ છે. પહેલા, ઉત્પત્તિ યુગ. આ સમયે જુદાં જુદાં તત્ત્વા અવ્યવસ્થામાંથી છૂટાં પડી અસ્તિત્વમાં આવ્યાં. આ યુગ લગભગ બારમા સૈકા સુધી પહેાંચ્યા. ખીજો, પ્રયનના યુગ. સામાજિક વ્યવસ્થાનાં જુદાં જુદાં તા આ સમયે એકઠાં થવા માંડયાં. ત્રીજો, વિકાસના યુગ. આ સમયે ચુરોપના સમાજ અમુક સ્વરૂપમાંજ તે અમુક ઉદ્દેશને અનુસરીનેજ આગળ વધતા કે ઉન્નત થતા થયા. આવી સ્થિતિ સાળમા સૈકામાં શરૂ થઈ ને તે હવે પ્રવર્તમાન છે.
યુ
યુરોપના સુધારાનું સિંહાવલોકન આ પ્રમાણે જણાય છે. હવે આપણે બીજા યુગ પર આવીએ છીએ.
જે યુગ વિષે આપણે ખાલીએ છીએ તેમાં પહેલામાં પહેલા માટે બનાવ ધાર્મિક યુદ્ધોના આપણી નજરે પડે છે. એ યુદ્ધો અગીઆરમા સૈકામાં શરૂ થયાં, ને બારમા તે તેરમા સૈકા સુધી પહોંચ્યાં. ખરેખર, એ ધણા મોટા બનાવ હતા, કારણ કે જ્યારથી એ પૂરા થવા પામ્યા છે, ત્યારથી વિચારશીલ તવારીખકારાનું મગજ એમાં પોરવાયા વિના રહ્યું