________________
દેવલોકને પ્રાપ્ત કરનાર બનવા પામશે. અને વૈમાનિક દેવ બનશે જ્યાં તીર્થંકર પરમાત્માઓના પંચકલ્યાણકની આરાધના કરી ભવિષ્યમાં કેવળજ્ઞાનની ભૂમિકા પ્રાપ્ત કરવાની યોગ્યતા ભાગ્યમાં રહેશે.
આવા પ્રકારના રસાનુબન્ધીમાં પૂર્વભવની આરાધના અને વિરાધના, પુણ્ય કે પાપના કારણે અથવા આવનારા ભવો બગડવાના કે સુધરવાના હોય ત્યારે રસાનુબન્ધની લેશ્યાઓમાં પરિવર્તન થતું રહે છે, જેમકે -, જન્મતાં જ અનન્તાનુબંધી કષાયના માલિક ચંડકૌશિક નાગરાજને, દયાના મહાસાગર શ્રી મહાવીર સ્વામીના દર્શન થતાં જ, જીવન ના અણુ અણુમાં રહેલ અનન્તાનુબંધી કષાયનું વમન થતાં જ સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ થાય છે. ફળસ્વરૂપે પાંચમી નરકે જ્વાની લાયકાતના બદલે આઠમો દેવલોક પ્રાપ્ત કરે છે. યદ્યપિ અનન્તાનુબંધી કષાયમાં તો સમ્યગ્દર્શન થતું નથી પણ દેવ-ગુરુ અને ધર્મ નું નિમિત્ત પામી થોડીવારને માટે પણ અનન્તાનુબન્ધીમાં, અપ્રત્યાખ્યાન, પ્રત્યાખ્યાન અથવા સંજ્વલનનો રસોદય થતા સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ કરી દેશવિરતિ પણ પ્રાપ્ત કરે છે. એટલે કે - હવેથી મારી ફણા બીલમાંથી બહાર કાઢીશ જ નહી. આવી રીતના દેશિવરતિધર્મ ને પ્રાપ્ત કરે છે. કેમકે આ દેશ વિરતિધર્મ તિંર્યચોને તથા નારકોને માટે પણ ખુલ્લો છે. તેનાથી વિપરીત શુકલ લેશ્યાના માલિક વૈમાનિક સંગમ દેવને, મહાવીરસ્વામીને જોયા પછી સંજ્વલન કષાયમાં અનન્તાનુબન્ધીનો રસ મિશ્રિત થતાં જ ક્રોધની માત્રા વધવા લાગી અને દેવાધિદેવને આમરણાત ઉપસર્ગો કરીને હમેશાને માટે પોતાની લાયકાત ગુમાવી દીધી છે. રાવણ અને લક્ષ્મણનો જીવ અત્યારે ચોથી નરકે છે. ત્યાં અચ્યુતેન્દ્ર (સીતાનોજીવાત્મા) જાય છે અને પ્રતિબોધ કરે છે. તથા સમ્યક્ત્વ મેળવીને દેશવરતિધર્મ એટલે કે 'હવે અમે કોઇને મારીશું નહીં, લડીશું નહી' આનું નામ જ દેશિવરિત છે. તાકાત હોવા માં લડાઇ ઝગડા અને જીભાજોડા ન કરવા તેનું નામ વ્રત છે અને આ વ્રતના કારણે જ રાવણે હમેશાને માટે દુર્ગતિના દ્વાર બંધ કર્યો છે.
-
કષાયોની ભયંકરતા
પૂર્વભવની અલ્પાંશે પણ કરેલી આરાધનાના કારણે, સુખ-શાન્તિ અને સમાધિની કલ્પનાઓ સાથે મનુષ્યાવતારની સ્ટેજ પર અવતરિત થયેલા માનવનો બાલ્યકાળ પૂર્ણ થયા પછી, પૂર્વકૃત વિરાધના પણ સાથેજ આવતી હોવાથી, આ ચાલુ જીવનમાં, માતા-પિતા, ભાઇ ભાભી, ફઇબા ઉપરાન્ત સાથે રમનારા ગંદા મિત્રો,
62