Page Text
________________
તીવ્રતમ હોવાથી સ્પર્શન, નયનાદિ પાંચે ઇન્દ્રિયો, તન અને મન પણ પાપકર્મો તરફ જ ગતિ કરનારા હોય છે. મમ્મણ શેઠની પ્રવૃત્તિ અને વૃત્તિ પણ એક સમાન હતી.
વસ્ત્ર પરપ્રસ્વેદ (પરસેવા) તેલ કે કડાઇનો મેલ લાગ્યો હોય, તો અલ્પ પરિશ્રમ કરીને પણ, વજ્રને ઉજ્જુ (સ્વચ્છ) નિર્મળ કે પવિત્ર કરી શકીએ, પણ ડામરનો ડાઘ કાઢવો સરળ નથી. તેવી રીતે અમુક જીવોના પાપકર્મો જ ભયંકરતમ અને અપવર્તનીય હોય છે, જેનાથી તેમના આત્માનું, અહિંસાદિ માર્ગ પર આવવું લગભગ અશકય છે. મમ્મણ શેઠને એક જ ધુન લાગેલી હતી કે જે કામ સંસારના માનવો ન કરી શકે, તેવા “સુવર્ણના બે બળદ મારે તૈયાર કરવા”. ધુન એ ધુન જ હોય છે જેમાં કોઇનું પણ સાંભળવાનું હોતું નથી, કોઇની સલાહ પણ લેવાની કે દેવાની હોતી નથી આ પ્રમાણેની ધુનમાં તે શેઠ લાકડા ઘણા વીણીને પણ જે રીતે બે પૈસા મેળવાય તે રીતે દ્રવ્ય ભેગુ કરવું, વ્યાપાર રોગારમાં શરમ શામાટે જોઇએ? ગણિકાઓના ચંપલ અને પહેરેલી સાડી પણ ગિરે રાખી ૨-૪ રૂપીયા બામાં આવે અને અવસર આવ્યે ડબલ વ્યાજમાંથી ૧૦૦-૨૦૦ રૂપીયા ધારી લઇએ તો પણ વાંધો કંઇ નથી, અનાજના વ્યાપારમાં ઇયળો અને ધનેરા જેવા જીવો જન્મ કે મરે તેમાં હું શું કરી શકવાનો હતો. કેમકે જીવમાત્રનું જન્મવું અને મરવું તે પ્રકૃતિનો ધર્મ છે. મતલબ કે આ પ્રમાણે પૈસો ભેગો કરવો એ જ એક લક્ષ્ય રાખીને મમ્મણ શેઠે બળદીયા તૈયાર કરવામાં “ટિપે ટિપે સમુદ્ર ભરાય” આ ન્યાયે અવિલંબપણે સતત પરિશ્રમ કરતાં એક બળદ પ્રાપ્ત કર્યો અને બીજા બળદ માટે થોડું ખુટતું સુવર્ણ મેળવવા ઠંડી ગરમીની પરવા કર્યા વગર, ભોજન છેડીને પણ રાતદિવસ (નિશદિન) પૈસો, પૈસો, હાય મારો પૈસો...
એક દિવસની વાત છે, ચેલ્લણા રાણી સાથે શ્રેણિક મહારાજા ઝરૂખાંમાં બેસીને નગરચર્ચા જોઇ રહયાં હતાં. તે સમય અંધારી રાતનો હતો. આકાશમાં વિળીના ચમકારા અને વાદળાઓની ગડગડાટ જોરદાર હતી. નદીમાં બંને કાંઠે પૂર હતું. તેવા સમયે મમ્મણ શેઠ નદીમાં ઉતરીને તણાઇને આવતા લાકડા બહાર કાઠે છે. વિજ્ઞીના પ્રકાશમાં રાજાની નજર મક્ષ્ણ શેઠ પર પડી બે દિવસનાં ભૂખ્યા ભિખારીને પણ અત્યારે સૂઇ જ્વાનો સમય છે. ત્યારે આ માણસ અત્યન્ત બીહામણી રાતમાં પણ લાકડા વીણીને ભેગા કરી રહયો છે. માણસને પૂછ્યા પી જાણવા મળે છે કે આ મમ્મણ શેઠ છે. જેની પાસે શ્રીમંતાઇનો પાર નથી. વ્યાપાર રોજ્ગારનો પાર નથી. છતાં પણ સુવર્ણના બે બળદીયા બનાવી રહયો છે. તે માટે
-
૯૦
| SR No. | 032712 |
| Book Title | Sansarna Dukhona Karno 18 Paapsthanak |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Purnanandvijay |
| Publisher | Khushalbhai Jagjivandas |
| Publication Year | 1993 |
| Total Pages | 212 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |