________________
અને લોકવ્યવહારમાં અત્યન્ત પ્રશંસિત થયેલા દેવોની વાત કરીએ તો -
(૧) મહાદેવ શંકરજીને પાર્વતી નામની દેવી છે.
(૨) સંસારના સર્જન કરનારા બ્રહ્માજીને સાવિત્રી નામની દેવી છે.
(૩) શંખચક્ર ધરનારા જગતના સંરક્ષક વિષ્ણુને મહાલક્ષ્મી નામે રાણી છે. (૪) કરોડો દેવોના સ્વામી ઇન્દ્ર મહારાજને શચી ઈન્દ્રાણી છે.
(૫) સૂર્યનારાયણને રન્નાદેવી, ચન્દ્રને દક્ષપુત્રી, દેવોના ગુરૂ મહારાજ બૃહસ્પતિને તારા નામની રાણી છે. અગ્નિદેવને સ્વાહા, કામદેવને રતિ, શ્રાદ્ધવને મોણાદેવી છે, આ પ્રમાણે સૌને દેવીઓનો પરિગ્રહ છતાં પણ કામાવેશના કારણે શંકરજી ભીલડી પર, બ્રહ્માજી પોતાની પુત્રી પર, ઇન્દ્ર મહારાજે તો ઘાસપાણી ખાનારી સુકલડી અહલ્યા તાપસીને પણ છેડી નથી, ઇત્યાદિ વાતોને પુરાણોથી જાણવાનું સરળ રહેશે. માટેજ કામાવેગનું ઉપશમન કઠિન છે.
જીવહત્યા બે પ્રકારે છે.
૧. સ્વહત્યા
૨. પરહત્યા
યદ્યપિ દેવદેવીઓના વૈક્રિય શરીર હોવાથી તેમનાં વીર્ય અને રજનું મિશ્રણ થયે છો જીવોની ઉત્પાત્તિ થતી નથી. જ્યારે માનવ શરીર ઔદારિક હોવાથી તેમના વીર્ય અને રજ ઔદારિક છે. તેથી તેના મિશ્રણમાં બીજા જીવોની ઉત્પત્તિ શાસ્ત્રમાન્ય છે. પરન્તુ કામસેવનના સમયે દેવ કે મનુષ્યના આત્મ પરિણામો ગંદા થતાં વાર લાગતી નથી માટે માનવ સ્વ અને પરહત્યાનો માલિક બનશે. જ્યારે દેવો, કેવળ અધ્યવસાયો તેમના તે સમયે ખરાબ હોવાથી, ભાવહિંસાના માલિક બનશે. પરન્તુ ગુરૂઓના ચરણે આવેલો પાપભીરૂ આત્મા સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત હોવાથી તેમના વિલાસોમાં ગંદાપણ નથી હોતું. માટે જ "नासकत्या सेवनीया हि स्वदाराऽपि उपासकैः” અર્થાત્ ધર્મનુરાગી માનવે આસકિતપૂર્વક સ્વસ્રીનું પણ સેવન કરવું ન જોઇએ. અંતે આટલું તો જરૂર ધ્યાનમાં રાખવું જોઇએ કે, માંડેલા ગૃહસ્થાશ્રમનું ફળ કુપાત્ર સંતાન નથી પરંતુ સત્યવાદી, સદાચારી, સુપાત્ર સંતાન જ ગૃહસ્થાશ્રમનું સુચારૂ ફળ છે. આજની જુવાની આવતી કાલે સમાપ્ત થવાની છે. માટે વૃદ્ધાવસ્થામાં હસતાં હસતાં અને પ્રભુનું સ્મરણ કરતાં કરતાં પૂર્ણ થાય આવું જીવન જ માનવીય
૬૯