________________
છે. માતા-પિતા તથા જન્મ લેનારા પુત્રના કર્મો સર્વથા ભિન્ન હોવાથી જ સૌને તેવા પ્રકારના જ ભાવ અને ચેષ્ટાઓ કર્યા વિના બીજો માર્ગ નથી. તે કૃતકર્મો રાગના કે દ્વેષના દોરડા માં બંધાયેલા હોવાથી. યથાસમયે તેનો ઉદયકાળ પણ નિશ્ચિત છે. આ કારણે જ પોતાના લાડકવાયા પુત્ર પ્રત્યે, માતા પિતા ગમે તેટલી માયા રાખે તો પણ જન્મ જન્મના વૈરી, પુત્રરૂપે પણ અવતરિત થઇને અત્યુટ વૈરભાવમાં આવી ગમે ત્યારે પણ પોતાના પિતાનો હાડવૈરી બની શકે છે. આ કારણે પૂર્વભવના વૈરી રાજકુમાર ના મનમાં પોતાના પિતાને મારીને પણ રાજ્ગાદીને પોતાને સ્વાધીન (કબજે) કરવાની ભાવનાનો ઉદ્ભવ થાય છે વધે છે અને ટે ચિત્રક નામના હજામને દ્રવ્ય તથા સત્તાનો લોભ આપીને તૈયાર કરે છે. લોભાન્ય હજામ રાજકુમારની વાતને માન્ય કરે છે. એક દિવસે રાજાની હજામત કરતાં કરતાં તેનો હાથ ધ્રુજ્વા લાગ્યો. ચતુર રાજા સમજી ગયો, સૈનિકોને સંદ્વૈત કર્યો અને તે પ્રમાણે નાપિતને બાંધી લીધો. રાજાની પાસે લાવ્યો, મૃત્યુદંડનો ભય બતાવ્યો અને હજામે સર્વ વૃતાન્ત કહયો. રાજા ને ક્રોધ નો પાર ન રહયો. પૂર્વભવના ધૃત કર્મોમાં કેટલાક એકપક્ષી હોય છે અને કેટલાક દ્વિપક્ષી હોય છે. પિતાપુત્રનું વૈર દ્વિપક્ષી હોવાથી. ક્રોધ ની મર્યાદાથી બહાર ગયેલા રાજાએ વિચિત્ર પ્રકારે રાજકુમારને રાજ્ગાદી આપવાનો નિર્ણય કર્યો. તે અનુસારે હજારો માણસો બેસી શકે તેવો મંડપ તૈયાર કરાવ્યો, મોટા ઠાઠમાઠથી. હાથી, ઘોડા અને ઉટ સવારો પણ હોય. વાંજિત્રો અને હજારો માણસો પણ સાથે હોય તે રરીતે શણગારેલા રાજકુમાર ને મંડપમાં લાવવામાં અને તૈયાર કરેલી લોખંડની ખુરશી પર બેસાડવામાં આવ્યો. ચારે તરફ તારથી બાંધી લેવામાં આવ્યો. તેવા સમયે ભગવાન મહાવીર સ્વામીની આજ્ઞા લઇ ગોતમ સ્વામીજી ગોચરી માટે ફરતાં હતાં. આવા વરઘોડાને જોઇ કુતૂહલવશ બની, તેઓ પણ મંડપ સુધી સાથે આવ્યા. રાજાએ સૈનિકોને આજ્ઞા કરી અને મોટી મોટી ભઠ્ઠીઓ માં લોખંડ, તાંબા અને સીસાને ઉકાળી દેવામાં આવ્યા હતા. તેમાંથી કમંડલ ના કમંડલ ભરી રાજપુત્રનો અભિષેક કરતાં હતાં. તે પછી હાથી, ઘોડા અને ગધેડાનું મૂત્ર તેની પર ઢોળવામાં આવે છે. તે સમયે અશ્રાવ્ય અને અદર્શનીય તે રાજકુમાર ની દયામણી અવસ્થાને જોઇ હજારોની સંખ્યામાં રહેલા માનવો પણ ચીચીઆરી કરી રહયાં હતાં. ત્યાર પછી ગરમાગરમ લોખંડના સળીયા તેના શરીર પર ફરી રહયાં હતાં. આ જોઇ ગૌતમસ્વામીજી વિચારે છે કે
-
“न मे दिट्ठा नरया वा नेरइया
अयं पुण पुरिए निरयपडिरुपितं वेयणं वेयेर ॥”
(વિપાનસૂત્ર)
૩૭