Page Text
________________
વિકસિત થતાં કેવળજ્ઞાનની ભૂમિકામાં જીવાત્માને પ્રવેશ સુલભતમ બને છે.
પરન્તુ ઉપર પ્રમાણોની આત્માની શકિતનો વિકાસ સધાયો ન હોય ત્યારે મિથ્યાત્વનું જોર વધે છે અને આત્માને પોતાના ચમાં ફસાવી દે છે, અને ચીકાસમાં ફસાયેલી માખીની જેમ, આત્મારામ પણ કિંકર્તવ્યવિમૂઢ બનીને સંસારની માયામાં ફસાય છે, ત્યારે માનવમાત્રનું મન, હૃદય, ઇન્દ્રિયો, અને બુદ્ધિ પણ સ્વાર્થપૂર્ણ થાય
(નોંધ) અત્યારના વ્યવહારમાં સ્વાર્થ નિન્દનીય અર્થમાં ઉપયુકત થાય છે. જેથી આત્મા આદિનો કુત્સિત, નિન્દનીય, પરવંચક, હાત્મક, ઘાતક અને મારક અર્થમાં વ્યાપાર કરવો તેને સ્વાર્થ કહેવાય છે. જે સંસારવૃદ્ધિનું મૂળ કારણ છે. જ્યારે સ્વાર્થનો અર્થ સ્વ આત્માના હિતસાધક પુરુષાર્થને સૂચિત કરનાર સ્વાર્થ છે. માટે ભૌતિકવાદના અર્થને સાધવામાં જ્ઞાનરહિત આત્મા સ્વાર્થાન્ય કહેવાય છે. આવી વ્યકિતના રોમેરોમમાં સ્વાર્થી ભાવનાનું પ્રાચુર્ય હોવાથી તેની વેશ્યાઓ, વિચારધારાઓ અને પરિણતિઓ ક્યારે પણ સ્થિર રહેતી નથી. પરિણામે. તેનું મન એક જ વ્યકિત કે પદાર્થમાં સ્થિર નહીં રહેતા, આજના ગમતા વ્યકિતઓ અને પદાર્થો આવતી કાલે શત્રુતુલ્ય લાગશે. અને ગમે તે સદષ્ટ કારણે થયેલા આજના શત્રુઓ, તથા અણગમતા પદાર્થો, આવતી કાલે ગમતા થઈ જશે અથવા, એક જ વ્યકિતની અમુક વાતોમાં રાગલાવે છે, તો તેની બીજી વાતોમાં વૈષ પણ છે આવી રીતે રાગ અને દ્વેષના ચકરાવે ચડેલા માનવને કઈ વ્યક્તિ કયારે ગમશે? અને ક્યારે નહીં ગમે? તેનો નિર્ણય કરવો મુશ્કેલ છે. અથવા પૂર્વક કર્મોને લઇ એક વ્યકિત પ્રત્યે રાગ છે અને તેનાથી પોતાનો સ્વાર્થ સદાઇ ગયા પછી, તેના પ્રત્યે દ્વેષનો પ્રાદુર્ભાવ થતાં પાર નથી વ્યકિત એક જ છે, પણ પોતાના સ્વાર્થના કારણે ભાવો બદલાતા રહે છે. પાંચ મિનિટ પહેલા માનસિક જીવનમાં એનાથી સ્વાર્થ સાધવાનો હતો ત્યારે રાગ આવ્યો અને મિત્રતાનું, આત્મીયતાનું, પ્રદર્શન કરી તેનાથી સ્વાર્થ પૂર્ણ થતાં જ આંખમાં વૈષના પરમાણુઓ ભરાઈ જાય છે. આ કારણે જ રાગ અને દ્વેષ, આત્માના સ્થાયીભાવ બની શકતા નથી પરનુ વૈકારિક ભાવો હોવાથી, તેટલા સમય પૂરતુ સજ્ઞાનનું પરિણમન અસલ્તાનમાં થઈ જાય છે અથવા, તેમાં યદિ અનન્તાનુબંધના રસનું મિશ્રણ થઈ જાય, તો મહાપુરુષાર્થે પ્રાપ્ત થયેલા સમ્યજ્ઞાન સાથે સમ્યમ્ દર્શન પણ હાથ તાળી દેતાં વાર લગાડે તેમ નથી.
ગળામાં પહેરેલી સોનાની ચેનમાં યદ્યપિ બધી કડીઓ જુદી જ હોય છે,
૧૫
| SR No. | 032712 |
| Book Title | Sansarna Dukhona Karno 18 Paapsthanak |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Purnanandvijay |
| Publisher | Khushalbhai Jagjivandas |
| Publication Year | 1993 |
| Total Pages | 212 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |