________________
૩૬૭ રાખી. આમ સંખ્યા, શિક્ષણ, શસ્ત્ર, અને કવાયત એ સર્વમાં જર્મન સૈન્ય
સભ્ય કરતાં ચઢિઆતું હતું, એટલે બંને વચ્ચે યુદ્ધ થતાં જોતજોતામાં કેજોનો પરાભવ થયો, અને રાજા બંદીવાન થયું. વિજયી જર્મન સેનાએ પેરિસ હસ્તગત કર્યું. અને ફેન્ચોને અપમાનાસ્પદ સંધિ સિવાય બીજે ઉપાય ન રહ્યો. આભેંસ અને લેરેન પ્રાંત અને વીસ કરેડ યુદ્ધદંડ ફાન્સ પાસેથી લેવામાં આવ્યાં. જર્મનીમાં આનંદેત્સવ થઈ રહ્યો, અને રાષ્ટ્રીય ભાવનાની ‘ભરતી આવી. હવે દક્ષિણ સંસ્થાને સંઘમાં મળ્યાં, એટલે સંયુક્ત જર્મન રાજ્યની સ્થાપના થઈ, ઈ. સ. ૧૮૭૧.બિસ્માર્ક કૃતાર્થ થયો, અને પ્રશિઆના રાજા વિલિયમ ૧લાને સમ્રા તરીકે રાજ્યાભિષેક કરવામાં આવ્યા. વજદંડ બિસ્માર્ક તેને મુખ્ય મંત્રી થયો. પ્રશિઆના વિજય સાથે તેની મહત્ત્વાકાંક્ષા વધી. જગતની મહાપ્રજાઓમાં ઉચું સ્થાન મેળવવાની મીઠી આશાએ જર્મનીએ ધીમે ધીમે દઢતાપૂર્વક બળવાન નૌકાસૈન્ય અને ઉમદા તાલીમ પામેલું શુરવીર લશ્કર તૈયાર કરવા માંડ્યું.
જર્મની, ઓસ્ટિઆ અને ઈટલીની ત્રિપુટી ડાન્યુબ નદીની પાર છુધી વિસ્તાર પામેલા તુર્કસ્તાનના રાજ્યમાંથી તારવી કાઢેલાં બાલ્કન રાજ્યોની
જા મુખ્યત્વે સ્લાવ જાતિની હતી. રશિઆ, પિલેન્ડ, અને બેહિમિઆના ઝેક પણ સ્લાવ જાતિના હતા. યુરેપના અમ્રિકેણમાં આવેલાં આ રાજ્યોએ
સ્ટ્રિઆ અને તુર્કસ્તાનના આમણથી બચવા માટે રશિઆના નેતૃત્વ નીચે સિંગઠન કર્યું. રશિઆને તુર્કસ્તાનને હરાવી ભૂમધ્ય સમુદ્ર સુધી પહોંચવું હતું,
એટલે ઈ. સ. ૧૮૭૮માં થએલા બાલ્કન વિગ્રહને લાભ લઈ તુર્કસ્તાન પર શિણે ચડાઈ કરી. ગ્રેટ બ્રિટનના પ્રયાસથી બર્લિનની પરિષદ્દમાં આિને બિસ્નિઆ અને હર્ઝેગોવિનિઆને વહીવટ ચલાવવાની સત્તા મળી. રશિઆ વિરુદ્ધ કાયમનું રક્ષણ પ્રાપ્ત કરવા ઑસ્ટ્રિઆએ જર્મની જોડે પૂર્વનું વેર વીસારી મૈત્રીસંબંધ બાં, ઈ. સ. ૧૮૭૯. જર્મનીને મધ્ય યુરેપનાં કઈ પણ બે રાજે જોડે મૈત્રી કરવી હતી, એટલે તેને રશિઆ કસ્તાં આિના સ્નેહભાવની વધારે જરૂર હતી. ઇ. સ. ૧૮૮૨માં ઈટલી જુને સ્નેહસંબંધ યાદ લાવી આ બે રાજ્યો જોડે ભળ્યું, એટલે મેધ્ય યુરેપમાં થએલી મિત્રત્રિપુટી ઇ. સ. ૧૯૧૪ પર્યત ચાલી. પરંતુ મહાવિગ્રહમાં ઈટલીએ જર્મનીને સહાય