________________
રળિયામણુ શહી. જેણે કાળી રાત પડવો બેલ ઉઠાવવાનો લહાવો લીધે છે, એવા સનિકોને એ ખુમારી રાખવાનો અને મસ્ત થઈને પિતાના સરદારના વિજયનાં ગીત ગાવાનો અધિકાર છે. પોતાનાં સીધાં, સાદાં અને ગામડિયાઓની જીભે સહેજે ચડી જનારાં ગીતોથી આખા બારડોલીને ઘેલું કરનાર ફૂલચંદભાઈને અને તેમના ભેરૂ શિવાનંદનો આનંદ માતો નહોતો. કેટલાય દિવસો થયાં ગીતે બનાવવાનું બંધ કરેલું છતાં વિજયની ખબર આવી કે તરત જ ફૂલચંદભાઈને ઊમ છૂટી આવી, અને વિજયનાં અનેક ગીતો રચી કાઢ્યાં એમાં
હાક વાગી વલ્લભની વિશ્વમાં રે તોપ બળિયાને કીધા રહાત – હાક પ્રાંણુ ક્યા ખેડૂતનાં હાડમાં રે કાયરતાને મારી લાત – હાક.. હાથ હેઠા પડ્યા સરકારના રે વધી સત્યાગ્રહીની સાખ– હાક કર્યું પણ પોતાના લોહીનું રે નિજ ભાંડુની સેવા કાજ – હાક કર્યું સાબિત કેઈથી ના હઠે રે શૂરા સત્યાગ્રહીની જમાત – હાક
છતડકે વગાડ વિશ્વમાં રે - બારડોલીને જયજયકાર-હાકo - એ ગીત સભામાં, સરઘસમાં અને ટ્રેનમાં એ સનિકે લલકાર્યા જ કરતા હતા. ૧૨ મી ઓગસ્ટને દિવસે બારડોલીમાં આખો બારડોલી તાલુકે ઊલટયો હત; બારડોલીથી બધા સૈનિકે સમેત સરદારને સૂરતનું નિમંત્રણ હતું, પિતાની સેના લઈને જે ટ્રેનમાં સરદાર ગયા તે ટ્રેનમાં બુલંદ અવાજે ગવાતાં ગીતમાં પણ મસ્તી ભરેલી હતી. સૂરતમાં આ ત્રણસે જેટલા સૈનિકોનું સરઘસ નીકળ્યું તે દૃશ્યમાં પણ મસ્તી હતી. એ મસ્તી, જેઈને ગમે તે સરકારનો મદા હળ પડે તે નવાઈ નહિ.
એ સૈનિકોની મસ્તીને જરાય મોળી પડવા ન દે એવું, તેમને શિરનાં સાટાં કરીને ઝૂઝવું હોય તો તેને અવકાશ આપે એવું.
૨૭૩ –
