________________
બારડેલીની વીરાંગનાઓ “ગમે તે થઈ જાય, પૃથ્વી રસાતળ જાય, સરકાર જુલમની અવધિ: કરે તે પણ તમે બહેને પ્રતિજ્ઞાથી ચળવાની નથી એ વસ્તુના પુરાવારૂપે. હું આ તમારા પ્રેમને ગણું છું.” પઠાણો અને પોલીસના જંગલી ઘેરા સામે રામનામ લઈને
* ઝૂઝતી ડોશીમાનાં દર્શન આપણે કર્યા, મહાલકરીને ધમકાવનારી બહેન પ્રેમીનાં પણ કર્યા, સેંકડોનું નુકસાન. પિતાની આંખ આગળ થવા દેનારી નવાજબાઈનું પણ દર્શન કર્યું. સત્યાગ્રહી ગીત ગાઈને સભાઓનું અનુરંજન કરતી, લોકોને શર. ચડાવતી બહેન – રાનીપરજ અને કણબી – નાં તો અવારનવાર દરેક પ્રકરણમાં દર્શન થયાં છે એમ વાચકે માની લેવું. આટલું, કહ્યું એટલે સરદારની સફળતાની બે ચાવી બતાવી છે તે ઉપરાંત, ત્રીજી કઈ હતી તે કહેવાઈ ગઈ. સ્ત્રીઓને સરદારે પ્રથમથી જ હાથમાં ન લીધી હોત તો આ લડતમાં આ રંગ આવત એમ કહેવું મુશ્કેલ છે. - બારડોલીને ખેડૂત ગમે તેવો સાદે ભેળો હશે, પણ, પવિત્રતામાં, સચ્ચાઈમાં તે બારડોલીની બહેનની સાથે સરખામણીમાં ન ઊતરી શકે. બૂમફીલ્ડ કમિટીની સાથે અમે ફરતા હતા ત્યારે: એક ગામે સહેજે બહેનોની સચ્ચાઈ જેવાને પ્રસંગ મળ્યો. હતો. અમે પૂછતા હતાઃ “તમે દૂબળાને બરાબર માપસર બશેર.
૨૦૩
