Page Text
________________
આરડોલી સત્યાગ્રહને ઇતિહાસ
પ્રકરણ
દિવસેામાં વધારે મુલાકાત વાલેાડ, ખારડાલી, વાંકાનેર એવા મેટા મેાટા કિલ્લાઓને જ આપી. જમીન ન ખેડી ગણાત આપનારાઓને હસાવ્યું કે તેમને વાંકે ગરીએ માર્યા ગયા છે અને તેમણે પ્રાયશ્ચિત્ત કરવું જોઈએ, ખાસ એ સમજાવ્યું કે સરકારની યારીના કરતાં ખેડૂતની યારી જ આખરે કારગત આવવાની છે. “તમે ખેડૂતના દ્રોહ કરીને સરકારના વફાદાર શા સારુ થવાને જાએ ? સરકાર તેા જાતજાતના વેરા નાંખનારી છે, પણ ખેડૂત તેા તમને પરસેવે ઉતારી માલ પકવી આપશે,. કે જેના ઉપર તમે તમારે દલાલીને ધંધા ચલાવી કમાણી કરે છે. એ દૂઝણી ગાયને ભાંગશેા તે ખેડૂત તા બિચારા તમને જતા કરશે પણ ગરીબને ખેલી ઈશ્વર તમને જતા નહિ કરે. જેની મહેનત અને ધન ઉપર તમે નભેા છે તેને ગે। ન દેશો. '' કાઈ સાક્ષર એમ કહે કે સરદારે તેા ઉપમા અને દૃષ્ટાન્તાથી ખારડાલીની લડત છતી છે તે તેને બહુ દોષ ન કાઢી શકાય. પણ સરદારનાં દૃષ્ટાન્તા અને ઉપમા ખેડૂતના અનાજની જેમ ધરતીમાંથી પાકેલાં હતાં, એટલે જ તે ખેડૂતાનાં હૈયાંમાં સાંસરાં પેસી જતાં. સાહુકારા અને ખેડૂતોને સંબધ વર્ણવતાં એક ઠેકાણે સરદારે કહ્યું : ખેડૂતસાહુકાર વચ્ચે અત્યારે દૂધપાણીને સંબંધ અંધાયા છે. દૂધપાણી ભળ્યાં એટલે બેઉ એકર`ગ થાય છે તે કદી છૂટાં નથી પડતાં. દૂધ ઊકળે છે ત્યારે પાણી દૂધને બચાવવા નીચે જઈ પાતે પહેલું બળે છે અને દૂધને ઉપર કાઢી તેને બચાવ કરે છે. દૂધ પછી પાણીને બચાવ કરવા પોતે ઊભરાઈ આગમાં પડી આગને હેાલવવા મથે છે. એ જ પ્રમાણે આજે ખેડૂતસાહુકાર એક થયા છે. '
ખીજું સંગઠન ખેડૂત ખેડૂત વચ્ચેનું. અહિષ્કારની વાડને આ સંગઠનને માટે સરસ ઉપયાગ છે એમ શ્રી. વલ્લભભાઈ એ પ્રથમથી જ નિશ્ચય કરી લીધા, અને તેને ધીમેધીમે પ્રચાર કરતા ગયા. પાંચ હજાર ગાઉ દૂરથી આવેલા એકબીજાને વળગીને રહ્યા છે, એકે કર્યું ખીને ઉથાપતા નથી, ઊલટું એકે ટું કર્યું હેાય તે તેને ખીજો ટકા આપે છે, તે આપણે આ ન્યાયતી લડતમાં એના કરતાં કાચું મડાણુ શા માટે રાખીએ ?
૧૭૨
| SR No. | 032686 |
| Book Title | Bardoli Satyagrahno Itihas |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Mahadev Haribhai Desai |
| Publisher | Navjivan Prakashan Mandir |
| Publication Year | 1929 |
| Total Pages | 406 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 27 MB |