________________
કોઈ કાર્યમાં સફળતા મળે તો કદી અભિમાન નહિ કરતા : મારા કારણે સફળતા મળી છે. ભગવાનને જ આગળ કરજો. કાર્યને સફળતા આપનાર આપણે કોણ ? આપણી શી તાકાત ? ભગવાન જ આપણી સફળતાના સૂત્રાધાર છે. માટે જ યોગો દ્વહન આદિની ક્રિયામાં “માસમા પ્રત્યે” પૂર્વ મહર્ષિ ક્ષમાશ્રમણોને હાથે હુિં નથી આપતો. હું તો માત્ર વાહક છું.] હું તમને આપી રહ્યો છું.” એમ કહેવાતું હોય છે.
આવી વિચારણાથી ભક્તિ વધશે. ભક્તિ વધશે તો જ સમગ્ર સાધનાનો બગીચો મહોરી ઊઠશે. ભક્તિ જ પાણી છે, જે તમારા સર્વ અનુષ્ઠાનોને નવપલ્લવિત કરે છે.
નમુત્થણનું નામ ભલે શક્રસ્તવ હોય, પણ બનાવનાર ઈન્દ્ર નથી, ગણધરો જ છે. ઈન્દ્ર તો માત્ર બોલે છે. ઈન્દ્રની શી તાકાત આવા સૂત્રોના નિર્માણ કરવાની ?
ઈન્દ્ર અવશ્ય સમ્યગદૃષ્ટિ હોય. પૂર્વભવનું યાદ હોય. માટે તે નમુત્થણે બોલી શકે. દા.ત. હમણાના સૌધર્મેન્દ્ર પૂર્વ જન્મના કાર્તિક શેઠ મુિનિસુવ્રતસ્વામીના શાસનમાં થયેલા છે. તો તેમને નમુત્થણે યાદ હોય જ. આમ પણ ઈન્દ્ર પાસે અવધિજ્ઞાન છે જ.
* નમોડસ્તુ માંનો વાસ્તુ શબ્દ ઈચ્છાયોગ જણાવે છે. હરિભદ્રસૂરિજી સ્વયં કબૂલે છે : મારામાં હજુ શાસ્ત્રયોગ નથી આવ્યો. ઈચ્છાયોગથી જ હું ભગવાનને નમું છું. 'नत्वेच्छायोगतोऽयोगं योगिगम्यं जिनेश्वरम् ।' ।
-યોગદૃષ્ટિ સમુચ્ચય. ઈચ્છાયોગમાં ઈચ્છા સંપૂર્ણ પાલનની હોય છે, પણ પાલન અપૂર્ણ હોય છે. જ્યારે શાસ્ત્રયોગમાં સંપૂર્ણ પાલન છે. શ્રદ્ધા અને જ્ઞાન એટલા તીવ્ર હોય કે જ્યારે જે કરવાનું હોય ત્યારે તે યાદ આવે જ.
પણ એવો શાસ્ત્રયોગ ઘણો દુર્લભ છે. ઈચ્છાયોગ પણ આવી જાય તોય મોટી વાત છે. પૂ. આનંદઘનજી જેવા કહે છે :
“સૂત્ર અનુસાર વિચારી બોલું, સુગુરુ તથાવિધ ન મિલે રે;
૧૭૪
જ
જ
જ
જ
ર
જ
સ
જ
એક
જ
છે
કે
જે
જ
૪