________________
૭૨ ]
ભરઠા લાલ
[ પ્ર.
પાલણપુરથી કુચ કરી સદાશિવ રામચંદ્ર ઊંઝા અને ઉનાવા થઈ ઝાલાવાડ તાબાના લીમડી તરફ નીકળી ગયા (તા. ૭મી ફેબ્રુઆરી, ૧૭૫૯). ૩૨ માર્ગમાં એણે કટોસણના ઠાકોર પાસેથી ૧૦,૦૦૦ રૂપિયા લીધા. ૩૩
આ અરસામાં અમદાવાદમાંના નાયબ સંતજીએ સાબરમતીના તટ પરની, પૂરને કારણે નાશ પામેલી શહેરના કેટની દીવાલને સમરાવીને ઘણી મજબૂત બનાવડાવી. ૩૪ સુરતને કિલ્લો અંગ્રેજોના કબજામાં
સુરતમાં મિયાં સૈયદ અચ્ચને નવાબી હાંસલ કરી એની ધમાલમાં અંગ્રેજી કેડી લૂંટાઈ અને શહેરના કિલેદાર અહમદ હબશીએ બે અંગ્રેજ કારકનોને મારી નાખ્યા. આથી અંગ્રેજોએ હબશીને હાંકી કાઢી શહેરને કિલ્લે કબજે કરવા નક્કી કર્યું. સુરતની કોઠીના વડા મિ. સ્પેન્સરની સહાયમાં મુંબઈથી મનવારે મોકલવામાં આવી. પેશવાએ અંગ્રેજોની સહાયમાં એક ફેજ અને એક મનવાર મેકલી. અંગ્રેજોએ ૧૭૫૯ ના માર્ચમાં સુરતનો કિલ્લો સર કરી લીધે. મિ. સ્પેન્સરને ત્યાંને હાકેમ બનાવવામાં આવ્યો અને તેના હાથ નીચે મિ.
ગ્લાસને કિલ્લેદાર તરીકે નીમવામાં આવ્યો.૩૫ મેમનખાનનું પુણે તરફ પ્રયાણ
સદાશિવ રામચંદ્ર પાલણપુરની ઘટનામાં રોકાયેલ હતા તે દરમ્યાન મોમિન ખાને પેશવાને મળવા પુણે જવા તૈયારી કરવા માંડી. પણ એને મરાઠાઓ તરફથી કોઈ નિરાંત મળશે કે કેમ તેની શંકા રહેતી હતી. આથી એણે અંગ્રેજોના પેશવા સાથેના મૈત્રી સંબંધો લક્ષમાં લઈ અંગ્રેજ જનરલને વચ્ચે રાખી પેશવાની મુલાકાત લેવા નક્કી કર્યું. ખંભાતની અંગ્રેજ કઠીના વડા મિ. અર્કિન મારફતે પોતે દરિયા માગે ખંભાતથી મુંબઈ થઈ પુણે જવા પરવાનગી મગાવી. મુંબઈના જનરલ મિ. બુશિયરે પરવાનગી આપતાં મેમિનખાન ખંભાતમાં પિતાની જગાએ નાયબ તરીકે મુહમદ ઝમાનને નીમી સુરત તરફ રવાના થયા (તા. ૨ જી એપ્રિલ, ૧૭૫૯).35 સુરતના હાકેમ પેન્સરનું આતિથ્ય માણી એ મુંબઈ પહોંચ્યો. ત્યાં જનરલ બુશિયરના મહેમાન તરીકે રહી એણે જનરલની સંમતિથી પેશવા બાલાજીરાવને પત્ર લખી પુણે તરફ આવવાને પરવાને ભાગ્યા ને એ મળવાની રાહ જોવા લાગ્યો. ૭ હળવદ ૫ર ચડાઈ
સદાશિવ રામચંદ્ર લીમડી જઈ ત્યાં યુદ્ધને આતશ સળગાવી બળપૂર્વક
