________________
૪૪૨]
મૈત્રક કાલ અને અનુ-મૈત્રક કાલ
પરિ...
એમને પરમવંશીય રુદ્ર નામના રાજપુત્ર મળ્યા. એણે શ્મશાનમાં થતા ઉપદેશને ખ્યાલ આયા, પરંતુ વીરસુરિ તેા ઉપદ્રવવાળાં સ્થળ જ પસંદ કરતા હતા. યાગાનુયાગ એ જ દિવસે એ રાજપુત્ર રુદ્રને પ્રાર્થ કે ભેટ મોકલેલાંત ભૂકળાં કડા જોતાં વૈરાગ્ય ઊપયું તે એણે વારસૂર પાસે દીક્ષા લાધી. એ પાછળથી ચંદ્રસૂરિ નામથી એમના પટ્ટધર તરીકે ખ્યાતિ પામ્યા,
વીરસૂરિને જન્મ વિ. સં. ૯૩૮ માં, એમની દીક્ષા વિ.સ. ૯૮૦ માં અને એમને સ્વર્ગવાસ વિ. સ. ૯૯૧ માં થયા.૨૪
• સાધ વિ
માર્લોનવાસી કવિ માત્ર વિશે આ પ્રકારે અશ્રુતિ જાણવા મળે છે :
શ્રીપાલનિવાસી વલાત રાના મંત્રી સુપ્રભદેવ પુત્ર દત્તને માત્ર નામે પુત્ર હતેા. માધના જન્મ વખતે પિતાએ તક કરાવ્યું હતું તેમાં ૮૪ વનું આયુષ પૂરું થતાં પગના સે^થી મૃત્યુ થશે એવા ફળાદેશ હતા. દત્ત શ્રેષ્ઠી પાસે પુષ્કળ પૈસે હતા એટલે એક માણસનુ ૧૦૦ વર્ષ તુ આયુષ માની એના ૨૬,૦∞ દિવસોની મશ્કરી એ નાણાંથી ભરેલા ૯૬,૦૦૦ - હાર કરાવીને દત્ત ભેડીએ પુત્ર માટે ભંડારમાં રાખ્યા હતા, જેથી ખૂબ ખ કરે તેપણ પુત્રને સુખપૂર્વક નિર્વાહ થઈ શકે.
માત્ર પ્રૌઢ બનીને અભ્યાસ કરવા લાગ્યો. કાવ્યો રચીને એ પિતાને ખાવા રહેતા. વિદ્વાન પતા પુત્રને કહેતા : 'તુ જે કાવ્યો રચે છે તે પૂ વિષેના સેામા ભાગે પણ સમ નીવડે એવાં નથી.’
માથે શુપાલવધ’ નામે કયગ્રંથ રચી ચૂલા ઉપરની જુએ છાની રાતે મૂકી રાખ્યું. એ ધુમાડાવાળુ જીન પ્રાય પુસ્તક કેઈ વખતે એણેતાને અતાવ્યું. પિતાએ વાંચીને માથું ધુણવતાં કહ્યું : ‘વત્સ ! કાવ્યે તેમાં આવાં રચવાં જોઈ એ’, એણે પૂછ્યું : ‘પિતાળ ! શું આ પુસ્તક ભવ્ય છે ?' પિતાએ કહ્યું : ‘એમાં કહેવા જેવું જ શુ છે ?’ મથે કહ્યું : ‘પિતા”! એ કાવ્ય મેં રચ્યું છે.' પિતાએ ગુસ્સે થઈ કહ્યુ : ‘તે કપટખેલ રચ્યા તેથી તારા કર્નલની મર્યાદા આટલી જ રહેશે, આથી વધૂ કવિધ હિ આવે.'
પિતા અઢળક સંપત્તિ મૂકીને સ્વર્ગવાસી થયા પછી માત્ર કવિ વિલાસમાં દિવસા વિતાવવા લાગ્યા, પેલા હારાથી પેાતાની આવકા ચલાવવ લાગ્યા.રપ