________________
૨૯૮]
મૈત્રક કાલ અને અનુ-મૈત્રક કાલ મ. (અ) મેવાસાનું છેલેશ્વર મંદિર અને રોડાના મંદિર નં. ૭માં ત્રણ
અંગ સમરસ છે. (આ) પરંતુ ખામેશ્વરના વલભીઇદજ મંદિરનાં ત્રણે અંગ લંબચોરસ
ઘાટનાં છે. (૫) આ કાલનાં કેટલાંક મંદિર ગર્ભગૃહ, અંતરાલ, મંડપ અને મુખમંડપનાં
બનેલાં છે; દા. ત. લાકડાનું ડમરાનું દેરું' તરીકે ઓળખાતું પ્રાચીન
મંદિર આ પ્રકારનું છે. () ઉપર વર્ણવેલાં તમામ મંદિર નિરધાર” અર્થાત પ્રદક્ષિણાપથ વગરનાં છે.
ગર્ભગૃહને ફરતો પદક્ષિણાપથ ધરાવતા સાંધાર પ્રાસાદોમાંના કેટલાંક મંદિર ગર્ભગૃહ, પ્રદક્ષિણાપથ અને મુખમંડપનાં બનેલાં છે. એ મંદિરોનાં ગર્ભગૃહ અને પ્રદક્ષિણાપથ સમરસ હોય છે, પરંતુ તેઓની આગળ આવેલે મુખમંડપ લંબચોરસ ઘાટને હેાય છે. ગોપનું પ્રસિદ્ધ મંદિર આ
પ્રકારનું તલમાન ધરાવતું લાગે છે:૮ (પદ ૭, આ. પ૮). (૭) આ કાલનાં કેટલાંક મંદિર ગર્ભગૃહ, પ્રદક્ષિણાપથ અને ગૂઢમંડપનાં બનેલાં
છે. આમાં (અ) કેટલાંક મંદિરનાં ત્રણે અંગ સમરસ ઘાટનાં હોય છે, પણુ (આ) કેટલાંકમાં માત્ર ગૂઢમંડપ લંબચોરસ હોય છે, દા. ત. (અ) સોનકંસારીનું નં. ૧, ૯ ધાસણવેલનું કાલિકા મંદિર અને
બળેજના પીઠડ માતા મંદિરમાં ત્રણે અંગ સમરસ ઘાટનાં છે. (આ) બીલેશ્વરનું શિવમંદિર,૭ર અખાદરનું સૂર્યમંદિર,૭૩ છાયાનું અંજની
મંદિર,૭૪ સુવર્ણતીર્થનું જગન્નાથ મંદિર,ઉપ સૂત્રાપાડાનું સૂર્ય મંદિર, ખીમેશ્વરનું મંદિર નં. ૩, વિસાવાડાનું રાંદલ મંદિર, પસનાવડાનું ગાયત્રી મંદિર વગેરેમાં ગૂઢમંડપ લંબચોરસ છે,
જ્યારે બાકીનાં અંગ સમચોરસ છે. (૮) આ કાલનાં કેટલાંક મંદિર ગર્ભગૃહ, પ્રદક્ષિણાપથ, ગૂઢમંડપ અને મુખ
મંડપનાં બનેલાં છે. આમાંનાં (અ) કેટલાંક મંદિરના ગર્ભગૃહ અને પ્રદક્ષિણાપથ લંબચોરસ અને ગૂઢમંડપ અને મુખમંડપ સમરસ તથા (આ) કેટલાંક મંદિરના ગર્ભગૃહ અને પ્રદક્ષિણાપથ સમચોરસ અને ગૂઢમંડપ તથા મુખમંડપ લંબચોરસ હોય છે. દા. ત.
