________________
લિપિ
૧૨ મું]
[૨૫૩ ૨૦. ગુજરાતમાં તેમજ ભારતવર્ષમાં) લેખમાં નૂતન શૈલીના ઉપગને પહેલવહેલો દાખલ કલચુરિ સંવત ૩૪૧(ઈ. સ. ૧૯૫)ના સંખેડાના તામ્રપત્રમાં પ્રાપ્ત થાય છે. આ મિતિને ભારતીય સંખ્યાલેખનની નૂતન શૈલીને પ્રાચીનતમ ઉપલબ્ધ નમૂને માનવામાં આવ્યો છે. (જુઓ મોક્ષા, મારિ. ૫. ૧૧૫ તેમજ જુઓ રત્ત અને હિર, હિંસા, પુ. ૧. પૃ. ૨૬.)
પરંતુ આ તામ્રપત્ર બનાવટી મનાય છે (જુઓ Mirashi, op. , p. 162). ગુજરાતમાં ત્યાર પછીને નૂતન શૈલીનો પ્રાચીનતમ નમૂને રાષ્ટ્રકૂટની લાટશાખાના રાજા દતિવર્માના શ. સં. ૭૮૯(ઈ. સ. ૮૬૮)ના લેખમાં પ્રાપ્ત થાય છે. આ લેખ Epigraphia Indica, Vol. VI, p. 285 પર પ્રકાશિત થયો છે.
૨૧. આ લિપિને ઉત્તર ભારતવર્ષના પ્રતીહાર રાજ મહીપાલદેવના આસની (ફતેહપુર જિલ્લો) લેખ(ઈ. સ. ૯૧૭–૧૮)ની લિપિ સાથે (IA, Vol. XVI, Plate, between pp. 174-175) અને દખણના રાષ્ટ્રકૂટ રાજા કૃષ્ણ ૩ જાના દેવલી (વિદર્ભ) લેખ(ઈ. સ. ૯૪૦-૯૪૧)ની લિપિ સાથે (E.I, Vol V, Plate between pp. 194-195) સરખા.
