________________
૧૨ મું] લિપિ
[૨૫૧ ૪. આ સમયના વર્ણોની ઊભી રેખાના નીચલા છેડા ડાબી બાજુએ નમે છે અને ત્યાં તીવ્ર કણ દાખવે છે (Buhler, ibid, pp. 68); જ્યારે અંતર્ગત રવરચિહ્ન ઘણું અને મરોડદાર બને છે (ૌરીશંકર ગોલા, ભારતીય પ્રવીન ઝિપમાન, 5. ૬૨).
લિપિ કે વણેને લગતા પ્રાચીન ઉલ્લેખોમાં આવતા “કુટિલ” શબ્દના પ્રયોગ પરથી પ્રિસેપ, લીટ, ઓઝા વગેરે આ લિપિને “કુટિલ લિપિ” કહે છે (જુઓ મલા, મારિ, 9. દ૨), પરંતુ એ ઉલ્લેખમાં “કુટિલ' શબ્દ વળાંકદારના અર્થમાં નહિ, પણ વિકટના અર્થમાં પ્રયોજાયો છે એમ દર્શાવીને, લર એ નામનો અસ્વીકાર કરીને એને બદલે “તીવ્રકોણદાર' એવો શબ્દ પ્રયોજે છે (Bihler, op. cit, p. 69), છતાં શોભાત્મક મરેડના અર્થમાં કુટિલ શબ્દનો પ્રયોગ ચાલુ રાખવા જેવો ગણાય (Dani, op. cit, pp. 115 f.).
4. Dani, op. cit., pp. 165 f.
૬. ડૉ. દાની મૈત્રકાના અભિલેખોની લિપિને કાઠિયાવાડી લિપિ-શૈલી તરીકે ઓળખાવે છે, (op. ctt., p. 168), પરંતુ મૈત્રકોનાં તામ્રશાસન સૌરાષ્ટ્ર ઉપરાંત મધ્ય ગુજરાત અને પૂર્વ ગુજરાતને પણ આવરી લે છે. વળી મૈત્રક રાજ્યના અભિલેખની લિપિ અને દક્ષિણ ગુજરાતના સમકાલીન અભિલેખેની લિપિ વચ્ચે ખાસ નોંધપાત્ર ફરક પડતો નથી. અન્યત્ર ડૉ. દાની પણ તૈકૂટકો, લાટના ગુજરે અને મૈત્રકોના લેખની લિપિ એકસરખી હોવાનું જણાવે છે (op. cit, p. 165).
૭. જુઓ Bihler, op. cil., p. 8 અને મોક્ષા, મારિ, p. જરૂ. ૮. Dani, op. cit, p. 184
૯. Buhler, op. cit., p. 82 : ૧૦. ગુર્જરના નીચેના લેખમાં હસ્તાક્ષર ઉત્તરી શૈલીમાં કરેલા છે:
(૧) દ૬ રજાના કલચુરિ સંવત ૩૮૦ (ઈ. સ. ૬૨૯)ના ખેડાના, ક. સં. ૩૮૫ (ઈ. સ. ૬૩૪)ના ખેડાના અને ક. સ. ૩૯૨(ઈ. સ. ૬૪૨)ના સંખેડાના a whi. (oril Mirashi, Corpus Inscriptionum Indicarum, Vol. IV, pp. 57, 67 and 78.) (૨) જયભટ ૩ જાના ક. સં. ૪૫૬ (ઈ. સ. ૭૦૬)ના નવસારી લેખમાં (જુઓ Mirashi, ibid., p. 18.) (૩) જયભટ ૪ થાના ક. સં. ૪૮૬(ઈ. સ. ૭૩૬)ના કાવના અને ક. સં.
૪૮૬ના બીજા એક લેખમાં (જુઓ Mirashi, op. cit, pp. 96 and 102.) ૧૧. Buhler, op. cit., p. 70 અને મોક્ષા, માત્રાજ, p. ૭૦. ૧૨. અયોગવાહોના નમૂના પટ્ટમાં સંકેતચિહ્નોમાં આપ્યા છે. ૧૩. Dani, op. ct., p. 165
૧૪. જોકે અહીં પડિમાત્રાનું સ્વરૂપ વળાંકવાળું જોવા મળે છે, જે સમય જતાં સુરેખ બને છે. પડિમાત્રાનું (અહીં પ્રયોજાયું છે તેના જેવું) વળાંકવાળું સ્વરૂપ બંગાળી
