Page Text
________________
મધુર કંઠે કુંજન કરી રહ્યો છે. સુનંદા પોતાના પતિ સાથે તે સાંભળવામાં લયલીન બન્યા છે. તેટલામાં કાગડો હંસની બાજુમાં આવી કર્કશ કેકારવ કરે છે. તે સાંભળી તરત સુનંદાના પતિએ બાણ છોડયું, ચપળ કાગડો ઉડી ગયો અને બાણનો ભોગ હંસ બન્યો. હસે સુનંદાના રૂપમાં આસકત બનીને પ્રાણ ગુમાવ્યા તથા સુનંદા અને તેના પતિએ હંસના મધુર સ્વરમાં રાગ કરવા વડે અને કાગડાના કર્કશ સ્વરમાં તેષ કરવા વડે ભાવપ્રાણ ગુમાવ્યા. (બ) અચિત્ત: પત્થરાદિના અથડાવવાથી જે શબ્દ નીકળે તે અચિત્ત તે પ્રાયઃ કર્કશ હોય તેથી તેમાં અપ્રીતિ થવાની સંભવે. (ક) મિત્ર સ્ત્રી પુરુષાદિના મુખ વડે વાંસળી, વીણાદિમાંથી નીકળતા શબ્દો મિશ્ર છે. સ્ત્રી આદિનો મધુરાદિ સ્વર અને તે પાછો જયારે વાંસળી આદિના સાધન દ્વારા નીકળતો હોય ત્યારે વધારે રાગનું કારણ બને. સર્પ અને હરણ બંનેને સંગીત વધારે પ્રિય હોય છે. બીજાના પ્રાણ હરણ કરવાના સામર્થ્યવાળો સર્પ પણ મદારીના સંગીતના કારણે વશ થઈ જાય. હરણ એ ભયભીત, બહુ વેગવંત અને ચપળ પ્રાણી છે, કયાંય જલદી સ્થિર થઈ શકે નહીં, છતાં સંગીતના રાગના કારણે સ્થિર થતા તેઓ પણ શિકારીના શિકાર બની જાય છે.
સુનંદા અને રૂપસેનના ચરિત્રમાં રૂપસેનનો જીવ ૬ ઠ્ઠા ભાવમાં હરણ તરીકે જન્મે છે અને સુનંદા પોતાના પતિ સાથે જંગલમાં શિકાર-ક્રીડા કરવા ગઈ છે. ત્યાં સુનંદાનો પતિ હરણનો શિકાર કરવા સંગીતનો જલસો ગોઠવે છે. સંગીત સાંભળવા હરણના ટોળેટોળા ભેગા થયાં તેમાં રૂપસેન સર્વ હરણોમાં શરીરમાં ભરાવદાર અને વધારે દેખાવડો હતો, તે સંગીત સાંભળવામાં અને સુનંદાના રૂપમાં લયલીન બન્યો!! સુનંદાના પતિએ બાણ ઉપર જેવું ધનુષ્ય તૈયાર કર્યું કે તેના ટંકારથી બધા હરણો ભાગી ગયા પણ સુનંદાના રૂપમાં અને ગીતમાં આસકત થયેલો રૂપસેનનો જીવ (હરણ) ત્યાં ને ત્યાં તે સ્થિર થઈ સંગીત સાંભળી રહ્યો છે. સુનંદાના પતિએ બાણથી હરણને ઘાયલ કરી દીધું અને તેના કારણે હરણ મૃત્યુ પામ્યું.
સૌથી ઉત્કૃષ્ટ સંગીત સમોવસરણમાં હોય.:
સૌથી ઉત્કૃષ્ટ સંગીત પરમાત્માના સમવસરણમાં હોય છે. પરમાત્મા સુમધુર સ્વર સાથે માલકોશ રાગમાં દેશના આપે છે. તેની સાથે દેવો દ્વારા અપાતું સંગીત અને વીણાના સ્વર ભેગા મળતા તે વાણી સંગીતમય બને છે. તેને સાંભળવામાં
અજીવ તત્વ | 35
| SR No. | 032603 |
| Book Title | Navtattva Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vijayravishekharsuri |
| Publisher | Prabhaben Mangaljibhai Shah Mahuwawala |
| Publication Year | 2018 |
| Total Pages | 338 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |