Kashyapsamhita Athva Vruddhajivakiya Tantra

SR No.: 032596
Original Sutra Author: N/A
Author: Marich Kashyap Maharshi, Girijashankar Mayashankar Shastri
Publisher: Sasthu Sahitya Vardhak Karyalay
Publication Year: 1970
Total Pages: 1034
Language: Gujarati
Classification: Interfaith
File Size: 36 MB

Page 766

વિશેષક૯૫–અધ્યાય ?
૭૫
કબજિયાતનો નાશ કરનાર હોઈ કફને | જઈને સહેવાય તેવું ગરમ પાર્વતીતથા વાયુને મટાડે છે. ૧૦૮
મહાનિંબ–બકાનલીંબડાનું કવાથજળ કે પિત્તપ્રધાન સંનિપાતમાં હિતકર પંચમૂલીનું " ઉકાળેલું કવાથજલ દીપન મુસ્તાદિગણ
ઔષધોની સાથે પીવું. ૧૧૩ मुस्तापर्पटकोशीरदेवदारुमहौषधम् ।।
પિત્તપ્રધાન રે.ગમાં પીવા યોગ્ય त्रिफला सदुरालम्भा नीली कम्पिल्लकत्रिवृत् ।
કવાથજલ किराततिक्तकं पाठा वचा कटुकरोहिणी ॥१०९ समुस्तकं पर्पटकमथवा सदुरालभम् । मधुकं पिप्पलीमूलं मुस्ताद्यो गण उच्यते। पेयं पित्तोत्तरे व्याधी कोष्णं सर्व च शस्यते ॥११४ સંશોધન સંપાનનયિંરો જોડણવીપના ૨૨ગા | પિત્તપ્રધાન સેગમાં મોથ સહિત પિત્તમ rzમુક્ષતા સ્થાત પાર્વતમ્ | | પાપડાનું કવાથજલ અથવા ધમાસા સહિત પિત્તોત્તરે ત્રિપાસે પ્રાતં તીર્થમિઃ ૨૨] પિત્તપાપડાનું કવાથજલ સહેજ ગરમ પીવું
નાગરમોથ, પિત્તપાપડ, ઉશીર–વાળો, તે વખણાય છે. ૧૧૪ દેવદાર, સૂંઠ, ત્રિફળા, ધમાસો, નીલી-ગળી,
- કપ્રધાન રોગમાં પિમ્પલ્યાદિ ગણન કપીલો, નસેતર-કરિયાતું, કાળીપાટ, વજ,
કવાથ હિતકર થાય કડુ, જેઠીમધ તથા પિપરીમૂળ-એટલા | જિqલ્લાવાલાહથસ્થાત(સ્ટા)ન્વિતઃ સમુદાય મુસ્તાદિગણ કહેવાય છે; તે સંશોધન |
पेयः कफोत्तरे सामे सहिङ्गक्षारसन्धवः ॥ ११५॥ તથા સંશમન હેઈ ત્રિદેષનો નાશ કરનાર
રોજગ્નેનાજી વારે વિધાસ્થતિ તથા જઠરાગ્નિને પ્રદીપ્ત કરનાર છે અથવા આ
अभया कट्फलं भार्गी भूतीकं देवदारु च ॥११६ ૧૮ ઔષધીઓના સમુદાયને કવાથ અષ્ટાદ
| वचा पर्पटकं मुस्तं धान्यकं विश्वभेषजम् ।। શાંગ જલ” કહેવાય છે; પરંતુ તેમાં પાર્વત
કફપ્રધાન વ્યાધિ જે સામ હોય તે પહાડી લીંબડો કે બકાન મિશ્ર કરાય, તો તે | વજ, દેવદાર, ગળો તથા સરલ-ચીડ સહિત બધાંનો કવાથ પિત્તપ્રધાન સંનિપાતમાં (૧૦૭ મા શ્લોકમાં કહેલ) પિમ્પલ્યાદિ ગણ તીર્થકર્તા-વૈદ્યક આચાર્યોએ વખાણ્યો છે. છે ઉકાળીને તેનો કવાથ કરી તેમાં હિંગ, ક્ષારસંનિપાતમાં પીવા યોગ્ય પંચમૂલકષાય જવખાર તથા સૈધવનું ચૂર્ણ નાખી સીપને પરામૂટે વ ાથાદ્ય વા અધિતમ્ | પીવાથી દોષો તરત પાકી જાય અને વિબ सपञ्च ચિરાઈ વી તે વય ધૂમ્ રિસરી એટલે કે ઝાડાની કબજિયાત કે મલબંધ
પંચમલ કષાય દીપન છે–જવરની અગ્નિને પણ મટે છે. ૧૧૫,૧૧૬ પ્રદીપ્ત કરે છે. તેથી એ કવાથ અથવા ઉપર
વાતકફપ્રધાન સંનિપાતજવરનાશક ૧૦૮ નંબરના કલેકમાં કહેલ શાટવાદ્ય
અભયાદિ કવાથ કવાથ જલ તૈયાર કરી જે પીધું હોય | જ્ઞાક્ષિક વિઘો વાતવોત્તરે ૨૭ અથવા પંચમૂલ કવાથનું જલ અથવા દશ- અભયા-હરડે, કાયફલ, ભારંગી ભૂતીક મૂલથી પકવેલ લઘુ-હલકું જલ કે કવાથ | નામનું ઘાસ, દેવદાર, વજ, પિત્તપાપડો, પણ પિવાય, તો તે હિતકારી થાય છે, એ મોથ, ધાણા અને સૂંઠએટલાંને કવાથ કરી કારણે તે તે કષાય અવશ્ય પીવો. ૧૧૨ તેમાં હિંગ તથા મધ મેળવી વાતકફપ્રધાન પાવતીજલ કે પંચમૂલી કવાથજલ પીવું] સંનિપાતવરમાં તે પી–ગ્ય છે. ૧૧૭ ગુણોrvi Rા મૃશો વા દgવા રોજ સ્ટાઈમ્ સંનિપાતવરને નાશ કરનાર પર્વચા પન્નુમૂલ્ય વાર્તા તોયં તવીપનમ્ ૨૩
દુરાલભાદિ કવાથી સંનિપાતના રોગીએ દેશનું બલ-અબલ દુરાઈમાં રાહ વિદgઢી મહિલા