Kashyapsamhita Athva Vruddhajivakiya Tantra

SR No.: 032596
Original Sutra Author: N/A
Author: Marich Kashyap Maharshi, Girijashankar Mayashankar Shastri
Publisher: Sasthu Sahitya Vardhak Karyalay
Publication Year: 1970
Total Pages: 1034
Language: Gujarati
Classification: Interfaith
File Size: 36 MB

Page 617

૫૭૬
કાશ્યપ સંહિતા-સિદ્ધિસ્થાન
मति
છે, ઘણું ગંભીર પ્રશ્નો પૂછળ્યા છે, તો | પુનર્વસુ આત્રેય કહે છે કે બાળકને એક તેઓના ઉત્તર તમે બરાબર સાંભળો. બસ્તિ- | મહિનાની ઉંમરે બસ્તિકમનો પ્રયોગ કરાકમ જાણવું મુશ્કેલ છે અને તેમાંયે બાળકો વ તે બરાબર ઠીક નથી; પણ તે બાળક વિષે તો તે સમજવું વધુ કઠિન છે. ૭૮ | ચાર મહિનાની ઉંમરનું થાય ત્યારે તેને
બસ્તિકર્મની ઉત્તમતા અને ગંભીરતા | અનુવાસનબસ્તિનો પ્રયોગ કરાવી શકાય છે. शिशूनामशिशूनां च बस्तिकर्मामृतं यथा।।
કેઈક બાળકને એક વર્ષ બસ્તિપ્રયોગની भिषजामर्थयशसी, शिशोरायुः, प्रजां पितुः ॥९
યોગ્યતા કહે છે त्रयमेकपदे हन्ति भेषजं दुरनुष्ठितम्।
.............હુ તક્ષાવૃતાનાતા तस्मादापनरोगेषु वातप्रायेषु देहिषु ॥१०॥ બાળકે કે મોટા માણસને બસ્તિકર્મ 3
ऊर्ध्वाधो बृंहमाणस्तु रोगैः संतर्पणोद्भवैः ॥१४॥ દ્વારા ઉપચાર કરાય છે જે બરાબર વિધિ.
| कृच्छ्रसाध्यो भवेद् ग्रस्तस्तस्मात् संवत्सराद्धितम् પૂર્વકના થાય તે અમૃત જેવા હિતકારી
तदा शस्यश्च शक्तश्च बालो व्रजति जल्पति ॥१५ થાય છે; એ બસ્તિકર્મને જે સમ્યક પ્રયોગ
.......... ......... #મુળ ! કરા હોય તેનાથી વૈદ્યોને ધન તથા
કેઈક આચાર્ય કહે છે–ચાર મહિના યશ પ્રાપ્ત થાય છે અને બાળકોને (લાંબું)
ની ઉંમરે તે બાળક ધાવણ, દૂધ તથા ઘીઆયુષ તથા એ બાળકના પિતાને સંતાન
ને આહાર કરે છે, તે કારણે તેને જે અનુની પ્રાપ્તિ થાય છે; પરંતુ એ બસ્તિકર્મરૂપ
વાસન બસ્તિથી બૃહણ કરવામાં આવે ઉપચાર જે બરાબર કરાયો ન હોય તો એ ત્રણેને તે નાશ કરે છે. એ કારણે જે માણસોને
તે એ બાળકને સંતર્પણ જન્ય રોગો લાગુ વાતપ્રધાન રોગો થઈ ચૂક્યા હોય અને જે
થાય છે અને તે રોગોથી ઘેરાયેલ એ બાળક લોકોમાં વાતદોષની પ્રધાનતા હોય તેઓને
કુરસાધ્ય થાય છે એટલે કે તેના સંતર્પણ બસ્તિને પ્રયોગ હિતકારી થાય છે. ૯.૧૦
જન્ય રેને ચિકિત્સાથી મટાડવા મુશ્કેલ બસ્તિકર્મ સંબંધે આચાર્યોના મતભેદ
બને છે; એ કારણે બાળકને એક વર્ષ થઈ
ગયા પછી અનુવાસનબસ્તિ આપવાથી તેને (=+મૃતિ યાત્રાન) તમgવાર ૨૨
શક્તિમાન કરી શકાય છે, કેમ કે તે વેળા ત્યાં જાઉં ને વાઢવારિ (૩)તિ માદા એ બાળક ચાલતો હોય, બોલતે હોય મારે રાતે મારા વાઢો દિ સ્થિત છે અને બુદ્ધિપૂર્વક ખોરાક પણ ખાતે હોય છે.
બાળકોને જન્મથી બસ્તિકર્મ પ્રયોગ વિવરણ : ચરકે સૂત્રસ્થાનના ૨૩ મા અધ્યાયકરાવાય, એમ “ગાગ્ય આચાર્ય કહે છે, માં સંતપણુજન્ય રોગો આ કહ્યા છે: પ્રદg પરંતુ “માઠર’ આચાર્ય આમ કહે છે કે ટિ: હોપાઘવ : ઝાન્યામ ઢોષાશ્ચબાળકોની ઉંમર ખૂબ નાની ગણાય છે, તેથી તે મૂત્રમરોવ: II તત્રાયમતિથૌમાસ્ટથું દુતેઓને બસ્તિકર્મ હિતકારી નથી; છતાં જાત્રતા દ્રિયસોતમાં એવો યુક્રેટઃ પ્રજીસ્ટ: In બાળક એક મહિનાનું થાય ત્યારે બસ્તિ- શોમાશ્ચવવિધાશ્ચાત્યે રીઝમ તિરુવંતઃ | હરકોઈ કર્મ પ્રત્યેગ કરાવી શકાય છે, કેમ કે એક માણસમાં સંતપણને જે અતિયોગ થાય છે તે મહિને બાળક સ્થિર થાય છે. ૧૧,૧૨ | પ્રમેહ, કંડૂ, ચેળ-ફેલ્લીઓ-ધામઠાં, ૫ડુરોગ, બસ્તિકર્મ સંબધે પુનર્વસુ અને જવર, કઢ, આમદોષ, મૂત્રકૃચ્છ, અયિક, અભિપ્રાય
તંદ્રા કે નિદ્રા જેવું ઘેન, કલીતા-નપુંસકઅqF7 વાગ્નેયાદૃ તમાત્રથઃ પુનર્વસુઃ | | પણું, અતિશય સ્થૂલતા, આળસ, શરીરના અવચતુર્મથોડવુવાસ્થ (g)..... / રૂ| ધવનું ભારેપણું, ઈદ્રિયોના સ્રોતનું કફથી ખરડાવું,
••• • • • • • •
•••••••