________________
જાતિસૂત્રીયશારીર-અધ્યાય ૫ મે
૪૫
ઈમપત્યું નથતિ થા તુ રથમં ઢોતિä પાણી તથા ધેળા તલના તેલમાં પકાવેલું બૂઢાર પુત્રમ છેશUT વા તત્ર તાદગુપ- અન્ન સુંદર (ગૌર) વણું આપનાર છે. ૯ चारो भोजनवसनकुसुमालङ्काराणां, ताग्देशानुचिन्तनं चेति । यवागू तु कन्यार्थिनीभ्यो
- વિવરણ: ચરકે પણ શારીરના ૮ મા ma. ઉત્તરતિત્રિા શળા - અધ્યાયમાં આ સંબંધે આમ કહ્યું છે કે
सा चेदेवमाशासीत बृहन्तमवदातं हर्यक्षमोजस्विनं शुचि श्यामकृष्णेभ्योऽन्ये वर्णा निन्दिताः ॥९॥ રજોદર્શન પછી સનાન કરી શુદ્ધ થયેલી
सत्वसंपन्नं पुत्रमिच्छेयमिति शुद्धस्नानात्प्रभृत्यस्यै मन्थमव
दातयवानां मधुसर्पिभ्यां संसृज्य श्वेताया गौः सरूपवએ સ્ત્રી જે આમ છે કે “હું ગૌર–ધેળા
त्तायाः पयसाऽऽलोड्य राजते कांस्ये वा पात्रे काले રંગના, એજસથી યુક્ત પવિત્ર અને આયુ
काले सप्ताहं सततं प्रयच्छेत्यानाय, प्राप्ततश्च शालियકમાન પુત્રને જન્મ આપું તો શુદ્ધ સ્નાન
वान्नविकारान् दधिमधुसपिभिः पयोभिर्वा संसृज्य भुञ्जीत, કર્યા પછી એ સ્ત્રીને ધોળા ઘઉંનો સાથ,
तथा सायमवदातशरणशयनासनयानवसनभूषणा च ધળા રંગની ગાયના દૂધ સાથે મિશ્ર કરી
स्यात् , सायं प्रातश्च शश्वच्छ्वेतं महान्तमृषभमाजानेयं તેને બનાવેલ એ મંથ રૂપાના કે કાંસાના हरिचन्दनाङ्गदं पश्येत् , सौम्याभिश्चनां कथाभिर्मनोऽनुપાત્રમાં હમેશાં પાવો જોઈએ; તેમ ભોજન- | Fામિાહીત, સૌખ્યાતિવાનો વારણાંચ સ્ત્રીને સમય થાય ત્યારે તે સ્ત્રીઓ, શાલિ– પુરુષાનિતરાની રેનિદ્રાનવવાવાન વયેત, સહર્યડાંગરના ચોખાનો ભાત કે ધોળા રંગના श्चैनां प्रिय हिताभ्यां सततमुपचरेयुः, तथा भर्ता, न च જવને ખોરાક દૂધ સાથે કે દહી સાથે મિશ્રીમવિયાપચયાતામ્ | રજોદર્શન પછી શુદ્ધ થયેલી વધુ ઘીથી યુક્ત કરી ચગ્ય પ્રમાણમાં એ સ્ત્રી જે આવી ઈચ્છા કરે કે, “હું મોટા જમ અને પુષ્પ, આભૂષણે તથા શરીરવાળા, શુદ્ધ ગૌર વર્ણવાળા, સિંહ જેવા વસ્ત્રો પણ ધેળા રંગનાં ધારણ કરવાં; પરાક્રમી, ઓજસથી યુક્ત, પવિત્ર અને સત્વસંપન્ન તેમ જ દરરોજ સાંજે અને સવારે ધેળા પુત્રને મળવું ” તો એ સ્ત્રીને, ચોથા દિવસનું શુદ્ધ રંગના ઘોડાનું અથવા બળદનું દર્શન કરવું; સ્નાન કરે તે દિવસથી માંડી શુદ્ધ સ્વછ મંથતેમ જ સૌમ્ય, હિતકારી, પ્રિય કથાઓ એટલે દૂધથી મિશ્ર કરે સાથો સાત દિવસ કહીને કે સાંભળીને બેસી રહેવું અને પિતાને | સુધી આપવો જોઈએ અને તે પણ રૂપાના કે અનુકૂળ પરિવારથી યુક્ત રહેવું; એમ વર્તવા |
કાંસાના પાત્રમાં પોતાના જેવા જ રૂપવાળા થી તે સ્ત્રી પોતે ઈચ્છેલા-મનવાંછિત પુત્રને |
વાછડીવાળી ગાયના દૂધમાં મિશ્ર કરી તેમાં મધ જન્મ આપે છે; પરંતુ જે સ્ત્રી શ્યામ રંગના, !
અને ઘી મેળવીને કાળે કાળે-સવારે ને સાંજે લાલ નેત્રોવાળા તથા વિશાળ છાતીવાળા
હમેશાં પીવા દેવો જોઈએ. વળી તે સ્ત્રીએ પ્રાતઃપુત્રને જો ઈ છે અથવા કાળા રંગનો હોઈ | કાળમાં શાલિ ડાંગરના ચોખા તથા જવના તે શ્રીકૃષ્ણના જેવા ગુણથી યુક્ત પુત્રને
બનાવેલા પદાર્થોને દહીં, મધ, ઘી તથા દૂધની જે છે તે તે વેળા તેના જેવા ઉપચાર
સાથે મિશ્ર કરી ખાવા જોઈએ; તેમ જ સાંજના તેણે સેવવા; તેમ જ ભજન, વસ્ત્ર, પુપો |
સમયે પણ તેવા જ ખેારા કે ખાવા જોઈએ અને તથા અલંકારો પણ તેને અનુસરતાં ધારણ
કાયમ સ્વચ્છ ઘર, શયન, આસન, પાન, વસ્ત્ર,
આભૂષણ તથા વેશથી યુક્ત રહેવું જોઈએ. વળી કરવાં. અને તેવા દેશનું અનુચિંતન કરવું;
તે સ્ત્રીએ હમેશાં સાંજે તથા સવારે ધોળા મોટા પરંતુ જે સ્ત્રીઓ પિતાને ત્યાં કન્યાઓને
બળદને કે કુળવાન ધળા ઘડાને, સફેદ ચંદનને જન્મ ઈચ્છતી હોય, તેઓને તો ભોજનમાં | તથા અંગદ–બાહુભૂષણ કે બાજુબંધને જેવાં યવાગૂ-રાબ જ આપવી જોઈએ. અને દૂધ, | જોઈએ; વળી તે સ્ત્રીની પાસે મનને અનુકૂળ