Page Text
________________
એ પ્રશ્ન સંબંધે વૈદ્યો મૂંઝાય છે . ૮૮૪ | ગ્રહજ જવરમાં સુવાવડી રૂક્ષ જણાય વૈદ્ય સૂતિકાની ચિકિત્સા સંબંધે ખૂબ
તેની ચિકિત્સા
૮૯૧ સાવધ રહેવું પેયા તથા મંડના ગુણો
૮૯૨ v સૂતિકાની સામાન્ય તથા વિશેષ
અકૃત-કૃત યૂષના તથા માંસરસના ગુણો ચિકિત્સા કહેવાની પ્રતિજ્ઞા
હરકોઈ જવરનો નાશ કરનાર શ્રેષ્ઠ ઉપાય ... પ્રસૂતાની પ્રાથમિક ચિકિત્સા
જવરના બલને વધારનારાં કારણો .. ઉપર દર્શાવેલ યોનિસ્વેદન પછીનું ધૂપન ૮૮૫ સુવાવડી સ્ત્રીને વમન વગેરે ન કરાવાય . પછી ત્રણ કે પાંચ દિવસ સુધી મંડપાન
જવરવાળી સુવાવડીને પણ વમનાદિ ન કરાવાય ૮૯૩ તથા સ્નેહપાન
ઉપર્યુકત અવસ્થામાં તીક્ષ્ણ ઔષધથી સ્નેહ પચ્યા પછી સૂતિકાએ ત્રણ દિવસ
ધાતુઓ વધુ પાકી જાય યવાગૂ જમાવી
સુવાવડીને વમન કરાવવા યોગ્ય સ્થિતિ .. સુવાવડીને કળથીને યૂષ તથા ઘીમાં
નસ્ય કરાવવા યોગ્ય સ્થિતિ વઘારેલાં અમુક જ શાકો અપાય ...
સુવાવડીને કષાય આપવાની અવસ્થા એક મહિના સુધી સુવાવડી સ્ત્રી
કફયુકત પિત્તના જવરમાં ઔષધકાળ કાળજીથી સ્નેહ તથા સ્વેદ સેવે ... વાતજવરની ચિકિત્સા સ્થસ્થ વૃત્તોનું વર્ણન
- ૮૮૬
વાત–પિત્ત–પ્રધાન જવરની ચિકિત્સા . જાંગલ દેશનું લક્ષણ
ઔષધપકવ વૃતપાન એ શ્રેષ્ઠ ઉપાય છે .. પ્રસૂતાના સ્નેહપાન સંબંધે કાળનિયમન...
સુવાવડીના સંનિપાત--જવરની ચિકિત્સા સાધારણ દેશમાં સાધારણ નીતિ .. ૮૮૭ સુવાવડીના વાતજવરની ચિકિત્સા સુવાવડી સંબંધે જુદા દેશની આહાર આદિ પદ્ધતિ વાતજવરને મટાડનાર તૈલયોગ સુવાવડીના ઉપચાર કુલસામ્ય અનુસાર કરવા , બૃહત પંચમૂલને અને વિદારીગંધાને કવાથ સુતિકાના ઉપચારો દેશ આદિને અનુસરી કરાય
પણ વાતજવરને મટાડે દુધ્રુજાતાની કેટલીક ચિકિત્સા કહેવાની પ્રતિજ્ઞા વાતજવરનો નાશ કરનાર રાસ્નાદિ કવાથ સર્વની પહેલાં જવરની ચિકિત્સા કહેવાની પ્રતિજ્ઞા , વાતજવરની અંતે કરવાનું ભેજન .. સૂતિકાના છ પ્રકારના જવરો
જવરનાશન–બૃહત-પંચમૂલ-ધૃત યોગ ઉપર્યુકત જવરનાં નિદાન
વાતજવરમાં થતી કંપારીમાં ધૂપન ઉપર્યુકત છયે નવરોનાં પૂર્વરૂપે
વાતજવરમાં કરાતું અવગાહન પ્રસુતાના એક દોષને પણ પ્રકોપ
ઉપર કહેલ અવગાહન પછી કરાવાનું મોટી અસર કરે
ધૂપન તથા ભેજન સુવાવડીના શરીરનું શોધન ઘણું જ
પિત્તજવરની ચિકિત્સા કઠિન હોય છે
પિત્તજવરમાં સેવી શકાય એવો આસવ . જૂના ઘર જેવું સુવાવડીનું શરીર રોગોના
સુવાવડીના પિત્તજવરમાં અપાત સ્થિરાદિ કવાથી હુમલાને સહન કરી ન શકે . ૮૮૯ હરકોઈ જવરને શમાવનાર મુસ્તાદિ અભિષવ ૮૯૭ સુવાવડીને જવર વધુ હેરાન કરે, તેમાં કારણ , પિત્તજવરને મટાડનાર પાન, યોગ ... સવાવડીના દોષોનું શમન કરવા વૈદ્યને વધુ સૂચન , સુવાવડીના જવરયુકત અતિસારની ચિકિત્સા સુવાવડીની ચિકિત્સામાં વિચારણાની જરૂર
સુવાવડીની ઊલટી, દાહ તથા જવરનો સુવાવડીના જવરોમાં પ્રથમ વાતજવરનાં લક્ષણો ૮૯૦. નાશ કરનાર ‘લાજપેયા' સુવાવડીના પિત્તજવરનાં લક્ષણો
સુવાવડીની મુખશુદ્ધિ માટેનું ચૂર્ણ . , સુવાવડીના કફ જવરનાં લક્ષણો
જવરને વેગ શાંત થયા પછીનું વિરેચન ... , સવાવડીનાં સંનિપાતજવરનાં લક્ષણે ... , સુવાવડીનો જવર મટાડનાર તૈલ–પાન તથા માલિસ ધાવણ ભરાવાથી થતે સુવાવડીને જવર .. સુવાવડીના જવરને મટાડનાર ધૃતયોગ - ૮૯૮ ગ્રહના વળગાડથી થતો સુવાવડીને જવર...: ૮ જવરનાશન ત્રણ ધૃતયોગો ગ્રહજ જવરમાં કફની અધિકતા જણાય તો લંઘન , ) પિત્તજવરમાં અપથ્થો
શ્રાતરા,
૮૮૮
| SR No. | 032596 |
| Book Title | Kashyapsamhita Athva Vruddhajivakiya Tantra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Marich Kashyap Maharshi, Girijashankar Mayashankar Shastri |
| Publisher | Sasthu Sahitya Vardhak Karyalay |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 1034 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Interfaith |
| File Size | 36 MB |